HỌA VÔ ĐƠN CHÍ

Gióp 1-3

Chúng ta bắt đầu chạm đến phần Thi Ca trong Thánh Kinh Cựu Ước. Bắt đầu là sách Gióp, sách đề cập đến chủ đề ‘hot’ muôn thuở: “Khổ Bởi Vì Đâu?”

Trừ 2 chương đầu và phần cuối cùng của chương cuối (42) được viết ở thể văn kể chuyện, còn lại 39 chương, đều là thơ … ráo trọi. Vì có quá nhiều thơ nên có khi phải gọi sách Gióp là trường ca – trường ca “Khổ Bởi Vì Đâu?” mới oách. He he.

Cũng như 4 sách còn lại thuộc nhóm Thi Ca (hay Văn Thơ theo cách gọi cũ), sách Gióp thuộc dạng dễ đọc, nhưng không dễ hiểu. Thơ mà. Răng lọa rứa?

Trước hết, ngôn ngữ thơ không là một với ngôn ngữ văn xuôi. Đã là thơ mà cái gì cũng nghĩa đen tuốt tuồn tuột, tất tần tật thì có mà … đốt sách. He he.

Thêm nữa, thơ ca Do Thái không có vận cước hoặc vần điệu như thơ tiếng Việt, nên nó cứ … ngang phè ra. Nó gồm những câu đối nhau, hoặc những âm tiết của tư tưởng. Cùng một tư tưởng được lặp lại bằng lời khác nhau, lời thứ hai mâu thuẫn với lời thứ nhất, hoặc đưa lời thứ nhất lên tuyệt điểm, làm thành những đoạn ca đồng nghĩa hoặc đối nghĩa. (Sơ lược thế nhé. Khi nào vào sâu, sẽ ‘điểm mặt’ từng thể loại thơ)

Ba chương Kinh Thánh hôm nay giới thiệu cho chúng ta một câu chuyện người thật, việc thật. Gióp – một điền chủ giàu ơi là giàu, và là một người “trọn vẹn và ngay thẳng, kính sợ Đức Chúa Trời và tránh xa điều ác” (1:1) Thế nhưng, một ngày kia tai họa dồn dập trút xuống gia đình ông và chính cá nhân ông. Gióp bị mất sạch sẽ: con cái, của cải, sức khỏe.

Gióp thì không biết: “Khổ Bởi Vì Đâu” nhưng người đọc chúng ta thì biết. Hai chương đầu tiên của sách đã hé lộ cho chúng ta biết đôi điều về những cuộc đối thoại trên trời, giữa Đức Chúa Trời và Satan. Do đó, ngay từ đầu quan điểm rằng mọi khổ nạn chắc chắn có liên quan đến tội lỗi cần phải được loại bỏ. Vâng, hẳn nhiên, đây đó trong Kinh Thánh có chỉ ra những trường hợp khổ nạn liên quan đến tội lỗi nhưng không phải tất cả mọi khổ nạn đều do tội lỗi mà ra.

Satan (nghĩa đen là kẻ kiện cáo) vu rằng, Gióp thuộc loại ‘tín đồ vì … bánh’, tức là thờ Chúa để được phước hạnh vật chất mà thôi. “Một khi mất hết mấy thứ phước này xem, nó chửi Chúa cho coi”. Đúng là luận điệu của thế lực thù địch.

Hiệp một, Gióp mất hết tài sản và con cái nhưng Satan thua nhục luôn vì Gióp vẫn kiên định tôn thờ Chúa. Hiệp hai, Gióp bị chứng u ác hành hạ khắp thân thể, vừa ngứa vừa nhức, khốn khổ tột bậc nhưng những lời vu cáo của Satan về Gióp đã bị phơi bày. Gióp vẫn kiên định đức tin mình nơi Đức Chúa Trời và không hề phạm tội. 

Dầu không hiểu tại sao tai họa lại dồn dập đến với mình và gia đình mình như thế, nhưng phản ứng đầu tiên của Gióp, trong sự đau đớn tột cùng là thờ phượng Chúa. Gióp không chạy vòng vo để tìm kiếm nguyên nhân hay tìm một ai đó đổ lỗi. Ông xem tất cả những điều đó đến từ tay Đức Chúa Trời, và ông thờ phượng Ngài. Thật không phải dễ dàng để thờ phượng Chúa trong hoàn cảnh như thế, nhưng Gióp đã làm được.

“Gióp bèn chỗi dậy, xé áo mình, và cạo đầu, đoạn sấp mình xuống đất mà thờ lạy, và nói rằng: Tôi trần truồng lọt khỏi lòng mẹ, và tôi cũng sẽ trần truồng mà về; Đức Giê-hô-va đã ban cho, Đức Giê-hô-va lại cất đi; đáng ngợi khen danh Đức Giê-hô-va! Trong mọi sự ấy, Gióp không phạm tội, và chẳng nói phạm thượng cùng Đức Chúa Trời.” (1: 20-22)

Giá mà chúng ta học được rằng, khi gặp cơn khủng hoảng nào đó thì phản ứng cần có đầu tiên là hãy cầu nguyện với Đức Chúa Trời. Chính Ngài là đối tượng mà người đang gặp khủng hoảng cần phải ra mắt trước hết.

Sự vu khống của Satan đối với Gióp đã bị thất bại. Lòng tin tưởng của Đức Chúa Trời đặt nơi Gióp được chứng minh là đúng. Gióp không phạm tội cùng Chúa, ông giữ vững đức tin của mình. Nhưng chính đức tin đó giờ đây lại trở thành nan đề lớn nhất trong tất cả những nan đề của ông.

Gióp biết chắc rằng mình tin kính Chúa, mình không phạm tội, và ngay các con của ông cũng đã được dâng tế lễ chuộc tội vừa xong. (Vì hôm xảy ra tai họa là nhằm ngày đầu tuần lễ, nên chúng đang tập trung tại nhà người anh Cả –  1: 13). Thế nhưng, ông không hiểu được tại sao điều này lại xảy ra. Đức tin của ông nơi sự công chính và tốt lành của Đức Chúa Trời đang bị thử thách.

Nói cách khác, Gióp đang đối diện với sự cám dỗ để nghi ngờ rằng Đức Chúa Trời không thật sự tốt lành và Đức Chúa Trời không thật sự công chính như từ trước đến nay ông vẫn tin.

Đây là những gì đang tranh chiến dữ dội trong ông, đang khi phải chịu đau nhức bởi bệnh tật tại một nơi dành cho những người phung bên ngoài thành phố.

Và tại nơi đó, sau những ngày nín lặng chịu đựng, Gióp đã thét lên 4 lần câu hỏi “Tại sao?” (3: 11, 12). Nhưng hoàn toàn không có lấy một câu trả lời.

Có khi nào, bạn đã hỏi Chúa câu hỏi “Tại sao” khi trong đau đớn, tủi hờn, uất hận, mất mát chưa?

Còn nhiều bài học trong 3 chương Kinh Thánh hôm nay mà ta có thể nhận lãnh nhưng vì ‘thời lượng không cho phép’ nên đành phải hẹn đến … sáng mai.

Trước khi tạm nghỉ, xin hãy cùng đọc lại ‘còm-men’ (comment) thứ nhất mà Chúa viết về Gióp:“Nơi thế gian chẳng có người nào giống như nó, vốn trọn vẹn và ngay thẳng, kính sợ Đức Chúa Trời, và lánh khỏi điều ác” (1:8). Còn đây là còm thứ 2: “Trên đất chẳng có ai giống như người, vốn trọn vẹn và ngay thẳng, kính sợ Đức Chúa Trời, và lánh khỏi điều ác; lại người bền đỗ trong sự hoàn toàn mình” (2:3).

Nếu một lúc nào đấy Đức Chúa Trời nói về bạn với một ai đó, liệu Chúa có thể tự hào như khi nói về Gióp trước mặt kẻ chuyên kiện cáo là Satan không?