KẺ Ở, NGƯỜI ĐI

2 Các Vua 1-3

Trong sách Các Vua thứ nhất thì một nước bổng … chia hai, còn trong Các Vua thứ hai thì đang hai bổng dưng thành một, và cuối cùng là … không còn chi cả.

19 vị vua gian ác liên tiếp hiệp nhau cùng đưa Y-sơ-ra-ên xuống dốc, cách … kiên định. Đến nỗi chức vụ đầy quyền năng của tiên tri Ê-li-sê cũng không thể ngăn được cả một quốc gia đang lao xuống dốc. Trong khi đó, tại vương quốc Giu-đa phía Nam, thỉnh thoảng cũng xuất hiện một vị vua tốt, nhưng họ hoàn toàn bất lực trong việc triệt bỏ những việc gian ác mà các đời vua trước đã làm.

Câu chuyện ‘một đất, hai chế độ’ này có kết cuộc buồn thúi ruột luôn: Bắc triều Y-sơ-ra-ên hoàn toàn bị xóa sổ bởi vua A-sy-ri (2 Vua 1 – 17); còn Nam quốc Giu-đa thì bầu đàn thê tử, lê lếch nhằm hướng Đông thẳng tiến để chịu cảnh phu tù (2 Vua 18 – 25)

Ba chương Kinh Thánh mở đầu cho sách Các Vua thứ 2 hôm nay đề cập đến chuyện kẻ ở, người đi. Người đi là cụ Ê-li, còn kẻ ở lại là học trò Ê-li-sê. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ cách xuất sắc, suốt triều đại bạo Chúa A-háp, tiên tri Ê-li đã được lịnh … hồi hương. Một phi thuyền không gian có hình … ngựa lửa đột ngột hạ độ cao ngay bên trên sông Giô-đanh, ‘xớt’ gọn tiên tri lửa về trời. Lửa khói ngút ngàn, quyện trong tiếng kêu thảng thốt: “thầy hỡi, thầy ơi” của đồ đệ Ê-li-sê.

Tiên tri lửa có khác. Trước sau, đầu cuối gì cũng thấy toàn lửa là lửa. Trước khi về trời, Ê-li còn ‘cố’ nướng thêm 100 tốt và 2 tướng nữa mới thôi. Kinh. Ông đúng là một tiên tri đại diện cho Luật Pháp, tức tiên tri của sự phán xét.

Ấy thế mà anh học trò vừa bỏ tay cày Ê-li-sê lại có một chức vụ đầy ân sủng, gần như ngược hoàn toàn với bản chất chức vụ của thầy mình là Ê-li. Cùng một Đức Thánh Linh đấy nhé.

Có thể nói hình ảnh nổi bật trong ba chương Kinh Thánh hôm nay là chính Đức Chúa Trời, Đấng hay làm phép lạ. Đằng sau ba hiện tượng: lửa, gió xoáy và nước là gốc tích hay xuất phát điểm từ TRỜI. Mục đích có khác nhau (lửa từ trời trong chương 1 để phán xét; gió lốc trong chương 2 để đón người hoàn thành nhiệm vụ trở về, và nước trong chương 3 để vừa đáp ứng nhu cầu cho phe ta, đồng thời là bẫy cho ‘phe địch’), nhưng đều là do Đức Chúa Trời mà có.

Nếu phép lạ được định nghĩa là “một điều gì đó hết sức khó khăn mà chỉ một mình Đức Chúa Trời mới có thể làm được”, thì lĩnh vực nào trong đời sống của bạn thật sự cần phép lạ hơn hết? Và làm thế nào để so sánh phép lạ đó với những phép lạ đã được kể ra trong 3 chương Kinh Thánh hôm nay?

Chúa phán với Abraham: “Có điều gì quá khó cho Đức Giê-hô-va không?” (Sáng thế ký 18: 14). Và rồi Abraham trở thành cha của Y-sac khi đã tròn một trăm tuổi.

Khi hướng dẫn Giô-ram đào nhiều hố trong thung lũng để Chúa sẽ làm cho chúng đầy ắp nước, Ê-li-sê đã bảo đảm với vua rằng, “đây chỉ là việc nhỏ dưới mắt Đức Giê-hô-va” mà thôi (3: 18). Và thật, sáng hôm sau nước đã tràn về.

Tiên tri Giê-rê-mi cũng đã xác nhận “Không có việc gì khó quá cho Ngài” (Giê 32: 17). Và rồi Chúa đã giải phóng dân Ngài khỏi chốn lưu đày.

Còn thiên sứ Gaprien thì nói thế này với Mary: “Bởi vì không có việc gì mà Đức Chúa Trời chẳng làm được” (Luca 1: 37). Và rồi nữ đồng trinh mang thai Đấng Cứu thế.

Thế thì, có thách thức gì hay nhu cầu nào của anh chị em là quá lớn đối với Đức Chúa Trời hằng sống, Đấng hay làm phép lạ và ngày nay vẫn còn làm phép lạ không? Hãy đọc lại cho thật kỹ ba chương Kinh Thánh hôm nay và đặt trọn lòng tin cậy nơi Chúa trong mọi nhu cầu của cuộc sống chúng ta.

Trong chương hai cũng có một sự dạy dỗ về sự trung thành hay chung thủy với người mà Chúa đặt để trên mình. Trung tín với Chúa là một nhẽ, nhưng trung thành với người lãnh đạo tin kính mà Chúa đặt để trên mình lại là một đòi hỏi khác của Chúa đối với mỗi một chúng ta. Trung thành với người lãnh đạo còn ‘đương chức’ thì dễ, nhưng trung thành với người lãnh đạo đã ‘nhận quyết định về hưu’ thì không dễ chút nào. Nhưng Ê-li-sê đã làm được như thế, đi với thầy cho đến giây phút cuối, đến cuối con đường. Và phần thưởng cho lòng trung thành này là chiếc áo choàng của thầy, biểu tượng cho sự hiện diện gấp đôi của Đức Thánh Linh.

Trong câu cuối cùng của chương 3 có một chỗ hơi bị … ‘đa hệ’ dịch.

“Người bèn bắt thái tử, là kẻ phải kế vị mình, dâng làm của lễ thiêu tại trên vách thành. Bèn có cơn thạnh nộ nổi phừng cùng Y-sơ-ra-ên; thì họ lìa khỏi vua Mô-áp, và trở về xứ mình.” (BDC)

Anh Hiệu Đính thì ri: “… Người Y-sơ-ra-ên cảm thấy quá kinh khiếp, nên họ rút lui  …”; bác Bản Dịch Mới thì ri: “… Một cơn thịnh nộ lớn giáng xuống trên Y-sơ-ra-ên, nên họ rút lui …”, còn cụ Hiện Đại, tức bản diễn ý thì thế này: “Quân Y-sơ-ra-ên phải rút về nước vì cơn phẫn nộ của Thượng Đế nổi lên.”

Đúng là chẳng biết đường nào mà lần. He he.

Đối với người Mô-áp mà dâng con của mình cho thần Mo-lóc qua hình thức thiêu sống là chuyện bình thường. Trong lúc liên quân Y-sơ-ra-ên siết chặt vòng vây, thì vua Mô-áp đành phải … ‘chơi’ hàng độc thôi. Một mặt, vua muốn thể hiện quyết tâm chiến đấu đến cùng trước thần dân của mình; Mặt khác, vua muốn cầu xin thần linh của mình phò trợ, giải cứu. Đó là niềm tin của vua, tín ngưỡng của vua nó vậy.

Thế nhưng, chỗ khó hiểu là “cơn thịnh nộ” kia thuộc về ai? Theo như cụ Hiện Đại là của Chúa. Nhưng tại sao Chúa lại nổi giận với liên quân Y-sơ-ra-ên trong khi Chúa ‘sai’ họ di uýnh ‘thằng’ Mô-áp, mà còn bảo phải diệt sạch nữa cơ? Còn nếu vì chuyện thiêu trẻ mà Chúa nổi giận thì đó có phải là tội của Y đâu.

Còn theo quan điểm của anh Hiệu Đính vì liên quân thấy chuyện ‘nướng trui’ sao khiếp quá nên rút lui thì có gì đó không ổn so với không khí chiến trường và hoàn cảnh thực tiển trước đó (c. 24-25). Mấy ảnh giết thù như ngóe trước đó thì đâu có dễ gì chùn tay, lùi bước khi thêm một đứa trẻ con kẻ thù bị giết. Đúng không?

Thôi thì các học giả, học thật cãi nhau chỗ này chí chóe luôn. Tất cả cũng chỉ bởi một từ được dịch ra là thịnh nộ hay cơn giận đấy.

Sau khi ‘ngâm cứu’ … kính thưa các thể lễ loại giảng giải kinh, vãi kinh hay giảng giải kinh … dị, MSB tui chợt lóe ra một ý dzầy: khi liên quân thấy đứa trẻ bị thiêu trên vách thành trong nghi thức dâng tế cho thần Mo-lóc, mấy ảnh đâm ra ‘hốt’.

Đừng quên rằng, thời bấy giờ dân Chúa nhưng đi … chùa là chuyện thường, cho nên trước cảnh ‘trực quan sinh động’ đến như thế nên từ quân đến tướng bổng xôn xao. Kẻ bảo thật (Mo-lóc sẽ ra tay giáng họa trên họ), người bảo không. Thế là cãi nhau chí mạng. Không ai chịu ai. Thôi dẹp đi. Rút cho nó lành. Rứa thôi.

HIỂM HỌA PHÂN TÂM

Dừng Chân Lần Thứ 13 

NHÌN LẠI

Với sự khôn ngoan Chúa cho cộng với việc cam kết đi theo gương mẫu của Đa-vít cha mình (3: 3), đã bảo đảm cho triều đại của Salomon đạt đến đỉnh hoàng kim trong lịch sử quốc gia Y-sơ-ra-ên. Từ bốn phương tám hướng, diệu vợi trùng xa, người người lũ lượt đi tua (tour) về Giê-ru-sa-lem đặng tham quan chiêm bái. Thậm chí mãi tận … Áp-rì-ca cũng có một nàng … vua vì quá đỗi tò mò, nên thà chấp nhận nhọc nhằn thân gái trên đường phượt chớ nhất định không thể … “hoãn cái sự sung sướng nó lại”, như tuyên ngôn của bác Quềnh nhà ta.

Họ đến để tận mắt chứng kiến sự oai nghi và khôn ngoan lạ thường của vương triều Salomon, và họ đã … ‘mãn nhãn’ rồi gật gù lúc ra về: “thật là … đáng đồng tiền bát gạo bà con nhỉ”.

Được ban cho danh vang bốn biển và sự giàu có không thể dò lường, Salomon đã hoàn thành mơ ước của phụ vương Đa-vít: xây một đền thờ thật xứng đáng để thờ phượng Đức Chúa của cả cõi trời đất. Song điều lạ là Nhà cho Chúa chỉ tốn khoảng phân nữa thời gian so với việc xây dựng nhà riêng của vua.

Rồi ngay sau đó, một loạt những dấu hiệu cảnh báo … hơi bị xấu khác nữa cùng rủ nhau … ‘lộ hàng’ ngay trong nơi cung cấm. Tài sản, rồi … chân dài, rồi ngựa xe … đời mới, rồi thì là … kính thưa các thể loại cúng tế ngoại quốc ai-đồ (idols) đã hiệp sức đẩy Chúa ra khỏi lòng Sa! Sa lo mon, hãy nói theo cách của bạn.

Rồi dưới sự lãnh đạo ích kỷ của ông con trai Rô-bô-am, vương triều của Salomon gãy thành hai mảnh. Và rồi tiếp theo, dưới ‘tài’ (hay ‘tai’ cũng được) lãnh đạo của một loạt những vị vua bất kính từ Giê-rô-bô-am đến A-háp, hai mảnh sơn hà này đã được ‘hóa kiếp’ bởi ngoại bang.

NHÌN LÊN

Chúng ta sẽ nghĩ gì khi nhìn thấy một vận động viên với nữa đầu đoạn đường đua thì chạy nhanh như … ăn cướp, nhưng nữa đường còn lại thì chơi xì-lô chậm và cuối cùng là lăn đùng ra … tắt thở?

Cái cảnh “đầu voi đuôi chuột” hay chính xác hơn là “nữa đường gãy gánh” không bao giờ được hoan nghinh trong đời thường cũng như trong đời thiêng liêng, tức trên bước đường theo Chúa. Ai cũng biết là có 12 thám tử được Môi-se sai đi do thám xứ Hứa Canaan. Thế nhưng, chỉ còn 2 cái tên trong số đó là Giô-suê và Ca-lép, được nhớ đến mà thôi.

Họ được nhớ mãi là vì họ đã đạt đến đích. Họ được nhớ mãi là vì họ đã đồng đoạt cúp vàng. Thế cho nên, về sau này Chúa khuyên giục chúng ta qua Phao-lô rằng “vậy hãy chạy sao cho thắng cuộc” là vì vậy (1 Corinhto 9: 24).

Có người phát biểu ri nè: “một Cơ-đốc nhân, tức một người tin thờ Đức Chúa Giê-xu, mà tiền hậu bất nhất, lúc thế này lúc thế khác, thì người ấy đích thị là một trong những nhân sự xuất sắc của ma quỷ”. Hơi bị sốc đúng không? Nhưng không phải là không có lý à nha.

Vương quyền của Salomon bắt đầu với một lời hứa và một tiềm lực lớn lao. Vị vua “vượt hơn tất cả các vua trên thế giới về sự giàu có và khôn ngoan” (10: 23) dường như không còn gì mà ao, mà ước. Đầy đủ mọi sự, không thiếu thứ gì.

Thế nhưng trong những năm cuối đời, con người khôn ngoan có một không hai, trong suốt lịch sử nhân gian này, lại bắt đầu … hóa dại. Đã có thời, lòng Salomon chỉ tập chú nơi một mình Chúa mà thôi. Thế mà giờ đây, lòng cụ … vua không còn trẻ này bổng dưng … chia thành vài nghìn phần tươi đỏ. Sa dành riêng cho … gái phần nghìn, phần cho … xe ngựa, với … kim ngân!

Và khi chương cuối cùng, chương buồn nhất, của cuộc đời vị vua nổi tiếng này được viết lại, vị vua với tấm lòng phân đôi (nữa cho Trời, nữa dính Đời) này, đã lìa đời khi để lại cho đời một vương quốc bị chia hai.

NHÌN TỚI

Kinh Thánh nói rất nhiều về hiểm họa phân tâm, tức mối nguy hiểm của một tấm lòng phân đôi hay còn gọi là kẻ hai lòng. Hội thánh Lao-đi-xê không nóng cũng không lạnh, chỉ hâm hẩm trong thái độ đối với Chúa. Và hãy chú ý đến phản ứng quyết liệt của Chúa đối với loại hội thánh kiểu ‘xanh vỏ, đỏ lòng’ như thế. “Ta biết các công việc của ngươi; ngươi không lạnh cũng không nóng. Ước gì ngươi nóng hay lạnh thì hơn. Vậy, vì ngươi hâm hẩm, không nóng cũng không lạnh, nên Ta sẽ nhả ngươi ra khỏi miệng Ta” (Khải Huyền 3: 15-16)

Sự xao lãng và sự lo lắng có thể gây chết người đấy ạ. Salomon đã ‘túm lại’ như thế trong Châm Ngôn 24: 30-34 những gì mà ông đã quan sát được nơi thửa ruộng của một thằng lười. Ấy thế mà điều này lại vận đúng vào chính cuộc đời ông.

Anh chị em ơi đừng để cho những lời này của Salomon trở thành ẩn dụ hay ‘bóng gió’ về cuộc đời của chính anh chị em nha. Nếu cho đến giờ này bạn vẫn còn là người hai lòng đối với Chúa hoặc đối với những người xung quanh, mà đặc biệt là những người thân trong gia đình của mình, thì ‘chưa có khi nào đẹp như hôm nay’ để giải quyết dứt điểm, một lần đủ cả … ‘quả tim thừa’ quái dị đó.

Nào, bạn đã sẵn sàng chưa. Action!

NGÀY TÀN CỦA BẠO CHÚA

1 Các Vua 20-22 

Ba chương Kinh Thánh hôm nay thuật lại giai đoạn cuối đời của vua A-háp, vị vua đã đạt đến cực đỉnh trong sự gian ác tại vương quốc phía Bắc là Y-sơ-ra-ên.

Từ cuối chương 16, ta đã được xem ‘lý lịch trích ngang’ của vị vua này:

“Năm thứ ba mươi tám đời A-sa, vua Giu-đa, thì A-háp, con trai Ôm-ri, lên ngôi làm vua Y-sơ-ra-ên; người ở Sa-ma-ri, cai trị trên Y-sơ-ra-ên hai mươi hai năm. A-háp, con trai Ôm-ri, làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va hơn hết thảy các người tiền bối mình. Vả, người lấy sự bắt chước theo tội lỗi của Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, làm nhỏ mọn, nên người đi lấy Giê-sa-bên, con gái Ết-ba-anh, vua dân Si-đôn, mà làm vợ; người cũng đi hầu việc Ba-anh và thờ lạy nó. Người lập một bàn thờ cho Ba-anh tại trong miễu của Ba-anh mà người đã cất tại Sa-ma-ri. A-háp cũng dựng lên một hình tượng Át-tạt-tê. Vậy, A-háp làm nhiều điều ác, chọc giận Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên hơn các vua Y-sơ-ra-ên trước mình” (16: 29-33)

A-háp rất là sùng đạo, trừ đạo … Chúa; chúa nào cũng thờ, ngoại trừ Chúa Giê-hô-va! Thế nhưng, có thể nói đối tượng thờ phượng ‘nâm-bờ hoanh’ của A-háp là thờ … bà, bà vợ Giê-sa-bên!

A-hap là vua, là lãnh đạo của Y-sơ-ra-ên, còn Giê-sa-bên là lãnh đạo của A-hap! (Nếu tại Y-sơ-ra-ên lúc bấy giờ mà có một HSV (hội sợ vợ) thì chắc chắn A-háp sẽ được tín nhiệm cao cho vị trí chủ tịt. Hic).

Giê-sa-bên đứng đằng sau mọi quyết định của A-háp. Câu chuyện chiếm vườn nho của Na-bốt trong chương 21 cho chúng ta thấy rõ rằng, chính Giê-sa-bên mới là người thật sự cầm quyền, chính Giê-sa-bên mới là người thật sự lãnh đạo đất nước.

Đây chính là nguồn gốc mọi tai họa đối với A-háp nói riêng và quốc gia Y-sơ-ra-ên nói chung. Cũng chính vì thế mà việc cưới Giê-sa-bên đã đưa A-háp đạt đến đỉnh … ác, theo chuẩn của Chúa. Ác hơn việc thờ lạy bò con vàng mà Giê-rô-bô-am đã tái lập nữa kia. Kinh.

Ngày nay tinh thần Giê-sa-bên hoặc linh Giê-sa-bên vẫn luôn tìm cách tấn công và kiểm soát vợ của những người lãnh đạo trong hội thánh. Tà linh này thông qua người vợ luôn xui khiến chồng làm những chuyện sai trật với đạo lý Chúa, hãm hại những tôi tớ Chúa thật và đem sự đồi bại vào trong nơi chốn thờ phượng Chúa.

Hãy tỉnh thức với tà linh này hỡi anh chị em.

Dù A-háp thuộc dạng … ‘ác 5 sao’ nhưng Chúa lại luôn ban cho ông ta hết chiến thắng này đến chiến thắng khác. Răng lọa rứa hè? – Câu trả lời là ri: “Ta sẽ phó nó vào tay ngươi, và ngươi sẽ biết Ta là Giê-hô-va” (20: 13, 28)

Không phải vì A-háp đẹp lòng Chúa đâu mà là vì Chúa còn cố tỉnh thức tay bạo chúa này, rằng thì là chính Chúa, Giê-hô-va, mới là Chân Thần, mới là Đấng xứng đáng để thờ phượng, để nương cậy, chớ không phải là Ba-anh hay Át-tạt-tê. Thắng hay bại là do Chúa Giê-hô-va mà có chớ không phải do thần thánh nào khác hay là do sức mạnh quân sự của vua hay của liên minh mà vua có được.

Hết tiên tri này đến tiên tri khác, hết hướng dẫn rồi cảnh báo, nhưng than ôi, A-háp đã vào giai đoạn cuối, hết thuốc chữa rồi nên giờ chỉ chờ chuông gọi hồn A thôi.

Mỗi khi có ai đó trái ý mình hay quở trách mình thì vua A-hap luôn “lấy làm buồn rầu và giận dữ” (20: 43; 21: 4), chỉ có lần cuối cùng khi đối mặt với bản án chung thẩm được tuyên bởi tiên tri lửa Ê-li thì A-háp mới hạ lòng ăn năn. Nhưng khi ấy thì đã quá muộn rồi.

Hỡi anh chị em việc còn có ai đó góp ý cách thẳng thắn hay chỉ ra cái sai của mình thì hãy khiêm nhường, tạ ơn Chúa, cảm ơn người mà suy xét. Nếu điều người ấy nói là đúng thì hãy thay đổi, hãy ăn năn. Còn nếu điều người ấy nói thật sự không chính xác thì cũng hãy xem lại cách sống, cách xử sự của mình để người ta không hiểu nhầm cách tai hại như thế.

Đừng bao giờ căn cứ vào những chiến công mà ta còn giành được hay số lượng đông đảo những ‘tiên tri’ luôn mượn danh Chúa ‘phán’ những điều ta muốn nghe, mà thật sự là xúi ta vào chỗ chết, để minh chứng rằng việc ta đang làm là đúng, ta vẫn còn ‘ngon lành’ trong mắt Chúa. Chết bất đắc kỳ tử nghe cưng. Cũng thì chết trên chiến trường nhưng A-háp đã chết cách lãng nhách (22: 34).

Thật ra, thì A-háp vẫn còn biết phân biệt đúng sai chớ không đến nỗi lú hoàn toàn. Ông vẫn biết được đám tiên tri đông đảo bên cạnh mình là xạo, là một lũ nịnh. Ông cũng biết được ai là tôi tớ thật của Đức Chúa Trời và đâu là sứ điệp thật từ Đức Chúa Trời.

Vì biết cho nên khi ra trận A-háp không dám mặc hoàng bào. Thế nhưng với bản tánh ngoan cố của mình, A-háp bỏ ngoài tai lời cảnh báo của Chúa qua tôi tớ thật của Ngài là tiên tri Mi-chê, để ra trận. Có lẽ, ông hy vọng rằng, lần này Chúa lại … du di, lại bỏ qua cho mình chuyến nữa chăng.

Nhưng Trời bất dung gian, A-háp mất mạng nơi chiến trường bởi một mũi tên lạc.

Một kết cuộc tối hù cho ngày tàn của một bạo chúa, và cũng là kết thúc của sách Các Vua thứ nhất, sách liệt kê những vị vua nhưng không biết tôn Thiên Chúa làm Vua trong đời sống của mình. 

NGÀY TÀN CỦA BẠO CHÚA

1 Các Vua 20-22 

Ba chương Kinh Thánh hôm nay thuật lại giai đoạn cuối đời của vua A-háp, vị vua đã đạt đến cực đỉnh trong sự gian ác tại vương quốc phía Bắc là Y-sơ-ra-ên.

Từ cuối chương 16, ta đã được xem ‘lý lịch trích ngang’ của vị vua này:

“Năm thứ ba mươi tám đời A-sa, vua Giu-đa, thì A-háp, con trai Ôm-ri, lên ngôi làm vua Y-sơ-ra-ên; người ở Sa-ma-ri, cai trị trên Y-sơ-ra-ên hai mươi hai năm. A-háp, con trai Ôm-ri, làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va hơn hết thảy các người tiền bối mình. Vả, người lấy sự bắt chước theo tội lỗi của Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, làm nhỏ mọn, nên người đi lấy Giê-sa-bên, con gái Ết-ba-anh, vua dân Si-đôn, mà làm vợ; người cũng đi hầu việc Ba-anh và thờ lạy nó. Người lập một bàn thờ cho Ba-anh tại trong miễu của Ba-anh mà người đã cất tại Sa-ma-ri. A-háp cũng dựng lên một hình tượng Át-tạt-tê. Vậy, A-háp làm nhiều điều ác, chọc giận Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên hơn các vua Y-sơ-ra-ên trước mình” (16: 29-33)

A-háp rất là sùng đạo, trừ đạo … Chúa; chúa nào cũng thờ, ngoại trừ Chúa Giê-hô-va! Thế nhưng, có thể nói đối tượng thờ phượng ‘nâm-bờ hoanh’ của A-háp là thờ … bà, bà vợ Giê-sa-bên!

A-hap là vua, là lãnh đạo của Y-sơ-ra-ên, còn Giê-sa-bên là lãnh đạo của A-hap! (Nếu tại Y-sơ-ra-ên lúc bấy giờ mà có một HSV (hội sợ vợ) thì chắc chắn A-háp sẽ được tín nhiệm cao cho vị trí chủ tịt. Hic).

Giê-sa-bên đứng đằng sau mọi quyết định của A-háp. Câu chuyện chiếm vườn nho của Na-bốt trong chương 21 cho chúng ta thấy rõ rằng, chính Giê-sa-bên mới là người thật sự cầm quyền, chính Giê-sa-bên mới là người thật sự lãnh đạo đất nước.

Đây chính là nguồn gốc mọi tai họa đối với A-háp nói riêng và quốc gia Y-sơ-ra-ên nói chung. Cũng chính vì thế mà việc cưới Giê-sa-bên đã đưa A-háp đạt đến đỉnh … ác, theo chuẩn của Chúa. Ác hơn việc thờ lạy bò con vàng mà Giê-rô-bô-am đã tái lập nữa kia. Kinh.

Ngày nay tinh thần Giê-sa-bên hoặc linh Giê-sa-bên vẫn luôn tìm cách tấn công và kiểm soát vợ của những người lãnh đạo trong hội thánh. Tà linh này thông qua người vợ luôn xui khiến chồng làm những chuyện sai trật với đạo lý Chúa, hãm hại những tôi tớ Chúa thật và đem sự đồi bại vào trong nơi chốn thờ phượng Chúa.

Hãy tỉnh thức với tà linh này hỡi anh chị em.

Dù A-háp thuộc dạng … ‘ác 5 sao’ nhưng Chúa lại luôn ban cho ông ta hết chiến thắng này đến chiến thắng khác. Răng lọa rứa hè? – Câu trả lời là ri: “Ta sẽ phó nó vào tay ngươi, và ngươi sẽ biết Ta là Giê-hô-va” (20: 13, 28)

Không phải vì A-háp đẹp lòng Chúa đâu mà là vì Chúa còn cố tỉnh thức tay bạo chúa này, rằng thì là chính Chúa, Giê-hô-va, mới là Chân Thần, mới là Đấng xứng đáng để thờ phượng, để nương cậy, chớ không phải là Ba-anh hay Át-tạt-tê. Thắng hay bại là do Chúa Giê-hô-va mà có chớ không phải do thần thánh nào khác hay là do sức mạnh quân sự của vua hay của liên minh mà vua có được.

Hết tiên tri này đến tiên tri khác, hết hướng dẫn rồi cảnh báo, nhưng than ôi, A-háp đã vào giai đoạn cuối, hết thuốc chữa rồi nên giờ chỉ chờ chuông gọi hồn A thôi.

Mỗi khi có ai đó trái ý mình hay quở trách mình thì vua A-hap luôn “lấy làm buồn rầu và giận dữ” (20: 43; 21: 4), chỉ có lần cuối cùng khi đối mặt với bản án chung thẩm được tuyên bởi tiên tri lửa Ê-li thì A-háp mới hạ lòng ăn năn. Nhưng khi ấy thì đã quá muộn rồi.

Hỡi anh chị em việc còn có ai đó góp ý cách thẳng thắn hay chỉ ra cái sai của mình thì hãy khiêm nhường, tạ ơn Chúa, cảm ơn người mà suy xét. Nếu điều người ấy nói là đúng thì hãy thay đổi, hãy ăn năn. Còn nếu điều người ấy nói thật sự không chính xác thì cũng hãy xem lại cách sống, cách xử sự của mình để người ta không hiểu nhầm cách tai hại như thế.

Đừng bao giờ căn cứ vào những chiến công mà ta còn giành được hay số lượng đông đảo những ‘tiên tri’ luôn mượn danh Chúa ‘phán’ những điều ta muốn nghe, mà thật sự là xúi ta vào chỗ chết, để minh chứng rằng việc ta đang làm là đúng, ta vẫn còn ‘ngon lành’ trong mắt Chúa. Chết bất đắc kỳ tử nghe cưng. Cũng thì chết trên chiến trường nhưng A-háp đã chết cách lãng nhách (22: 34).

Thật ra, thì A-háp vẫn còn biết phân biệt đúng sai chớ không đến nỗi lú hoàn toàn. Ông vẫn biết được đám tiên tri đông đảo bên cạnh mình là xạo, là một lũ nịnh. Ông cũng biết được ai là tôi tớ thật của Đức Chúa Trời và đâu là sứ điệp thật từ Đức Chúa Trời.

Vì biết cho nên khi ra trận A-háp không dám mặc hoàng bào. Thế nhưng với bản tánh ngoan cố của mình, A-háp bỏ ngoài tai lời cảnh báo của Chúa qua tôi tớ thật của Ngài là tiên tri Mi-chê, để ra trận. Có lẽ, ông hy vọng rằng, lần này Chúa lại … du di, lại bỏ qua cho mình chuyến nữa chăng.

Nhưng Trời bất dung gian, A-háp mất mạng nơi chiến trường bởi một mũi tên lạc.

Một kết cuộc tối hù cho ngày tàn của một bạo chúa, và cũng là kết thúc của sách Các Vua thứ nhất, sách liệt kê những vị vua nhưng không biết tôn Thiên Chúa làm Vua trong đời sống của mình. 

A-HÁP XÁP Ê-LI

1 Các Vua 17-19

Không ồn ào, không màu mè, không một lời giới thiệu, Ê-li đột ngột xuất hiện trên sân khấu lịch sử Y-sơ-ra-ên để tiên báo về cơn hạn hán khủng khiếp trong thời trị vì của bạo chúa A-háp. Bắt đầu từ đây hoạt động của các tiên tri Đức Chúa Trời trở nên nổi trội hơn, và làm cho hình ảnh các vị vua ‘lu mờ’ đi nhiều so với các chương trước đó.

Các tiên tri Cựu ước luôn xuất hiện trong một hoàn cảnh nào đó khi có nan đề. Nói cách nôm na thì “không có nan đề, không có tiên tri”. Tiên tri Ê-li cũng không ngoài quy luật đó.

Có rất nhiều sứ điệp đã từng được giảng dạy từ ba chương Kinh Thánh hôm nay về đức tin, về Đức Chúa Trời và về người hầu việc Chúa.

Giữa một xã hội bội đạo, tội ác gia tăng và hội tụ ngay trong nhà của người lãnh đạo quốc gia là vua A-háp thì Đức Chúa Trời vẫn tiếp tục dùng tôi tớ Chúa tỉnh thức những người lãnh đạo và dân sự của Ngài về sự sai trật, về sự mù lòa của họ. Lúc bấy giờ, từ vua đến dân không ai còn phân biệt được ai là Chân Thần. Họ không còn biết giữa Giê-hô-va và Ba-anh thì ai mới thực sự là Chúa. Tức là, ai là Đấng cầm quyền tể trị trên sự sống và sự chết; ai là Đấng cầm quyền tể trị trên muôn loài vạn vật, trên mọi dân mọi nước; ai thật sự làm mưa làm gió; ai thật sự làm sấm làm sét; ai thật sự đang sống.

Tất cả những phép lạ mà Chúa thực hiện qua tiên tri Ê-li là nhằm đánh thức dân sự Ngài khỏi cơn mê … thần ảo. Và những phép lạ đó cũng nhắc nhở chính những người hầu việc Chúa rằng Ngài vẫn hiện đang sống và vẫn đang kiểm soát tình hình. Vâng, Chúa chớ không phải hoàn cảnh (hạn hán) hay con người (A-háp hay Giê-sa-bên) đang kiểm soát tình hình và Chúa điều khiển mọi sự để hoàn thành kế hoạch theo ý muốn tốt lành của Ngài.

Thật ra, phép lạ không thật sự khiến người ta tin mà chỉ có tác dụng tỉnh thức hay thu hút sự chú ý của ‘khán thính giả’ mà thôi. Phép lạ cũng không nhằm để đáp ứng nhu cầu của con người mà là nhằm bày tỏ vinh quang của Chúa hay tôn cao Chúa mà thôi. Chúng ta cần phải ghi nhớ điều này để không bị lệch lạc khi cầu xin, cũng như khi nhận được phép lạ từ Chúa.

Ba chương Kinh Thánh hôm nay cũng lập đi lập lại một chân lý bất biến rằng, nơi đâu còn có người tin cậy Chúa, nơi đó còn có phép lạ xảy ra.

Bất kể người đó là ai: tiên tri, tức người hầu việc Chúa, quan chức chính phủ, hay thậm chí là một bà góa chưa tin thờ Chúa; Bất kể nơi đó là đâu: trong khe, trong hang đá, trong hoàng cung, trong nhà người ngoại, trên đỉnh núi.

Hễ còn có người tin cậy Chúa – tức là còn có người NGHE LỜI CHÚA + LÀM THEO Y BON như thế – thì còn có phép lạ xảy ra.

Phép lạ có thể xảy ra trong việc tiếp trợ thức ăn, có thể là sự chữa lành, khiến người chết sống lại, có thể là sự can đảm lạ thường, quyền năng siêu phàm để tuyên chiến và chiến thắng mọi tà linh, … Không miễn trừ một lĩnh vực nào hết. Mọi nơi, mọi chốn phép lạ đều có thể xảy ra.

Nôm na ri nè: Nếu chúng ta dám tin thì Chúa dám làm. Đơn giản rứa thôi. Vì Chúa của chúng ta là Đấng hay làm phép lạ (Thi thiên 77: 14) và đến tận hôm nay Chúa vẫn không hề thay đổi.

Tại sao bạn và tôi lại không thể là một người như vậy được nhỉ?

Trong chương 19, có một bài thuốc khá hay trị bệnh nản lòng, đặc biệt hiệu quả cho con dân Chúa nói chung và cho người hầu việc Chúa nói riêng.

Ê-li đang rơi vào một tâm trạng cực kỳ chán nản, với những ý tưởng tự thương hại ngập tràn: “Con rất nhiệt thành với Giê-hô-va Đức Chúa Trời vạn quân. Vì dân Y-sơ-ra-ên đã loại bỏ giao ước Ngài, phá hủy các bàn thờ Ngài, dùng gươm giết các nhà tiên tri của Ngài; chỉ một mình con còn lại, và họ cũng đang truy tìm để lấy mạng sống con” (19: 10)

Ê-li bị xì-trét (stress) khi nào? – Ngay lập tức sau chiến thắng có một không hai trên đỉnh Cạc-mên. Một mình Ê-li chấp cả bạo chúa A-háp cùng 450 tế sư của Ba-anh và 400 thầy tế A-sê-ra và ông đã thắng tuyệt đối. Rồi sau đó … nản lòng cùng cực. Xì-trét cấp độ nặng. Nhớ nha.

Chúng ta rất dễ bị đánh bại ngay sau một chuyến công tác xa nhà rất thành công, một buổi nhóm, một kỳ bồi linh đầy ơn mà mình hoặc là diễn giả chính hoặc là người trong ban tổ chức. Bạn cần ẩn mình, nghỉ ngơi đúng nghĩa (kể cả là đang ở nhà), hạn chế … động chân tay, mồm mép và gặp gỡ đến mức gần bằng … zê-rô!

Lần cuối cùng mà bạn bị xì-trét nặng hay tự thương hại chính mình là khi nào? Bạn có nhớ nguyên nhân của lần đó không và ‘trận’ đó kéo dài bao lâu? Và cuối cùng thì điều gì đã giúp bạn vượt qua được vậy?

Ê-li được phục hồi sức lực khi vâng lời sứ giả của Chúa “ăn và uống” và hoàn toàn ra khỏi tình trạng chán nản khi được nghe tiếng phán im dịu nhỏ nhẹ của Chúa.

Thường khi bị xì-trét ta không thiết gì đến ăn uống, tâm trí cứ hận, cứ trách, cứ lẫn quẩn một dòng ‘tin nhắn’ trong trí: “chết còn sướng hơn!” Giải pháp: tìm chỗ yên tỉnh mà ngủ, rồi cố mà ăn uống tịnh dưỡng và lắng nghe Lời Chúa (tự đọc Kinh Thánh, hoặc nghe đọc Kinh Thánh hoặc nghe bài giảng). Nhớ là phải CỐ đó nha. Lúc đó thì ĂN hay NGHE đều là phải bởi đức tin cả, chớ không thể nghe theo ‘thằng’ cảm giác được. Cố là như thế.

Điều cuối cùng, Chúa không hề trách Ê-li chuyện nản lòng. Chúa cũng không chấp tôi tớ Ngài về những lời nói ra trong lúc quá bức xúc (kiểu: ‘giết con đi Chúa ơi, dứt con đi Chúa ơi’. Hic). Hiểu. Đơn giản là vì Chúa không chọn tôi tớ Ngài để nản lòng, thối chí mà là để vững lòng bền chí. Ngài không chọn họ để thất bại mà là để thành công. Rứa thôi.

Việc Chúa sai Ê-li đi xức dầu cho Haxaen, Giêhu và Elise (19: 15-16) chứng tỏ rằng Chúa vẫn tiếp tục tin dùng người của Ngài. Còn có sự yên ủi nào lớn hơn dành cho người bỏ cuộc trước đó không. Đó cũng chính là điều mà Đức Chúa Giê-xu đã dành cho Phierơ, sau khi Ngài sống lại từ cõi chết: “Hãy chăn chiên Ta!”.

Đức Chúa Trời luôn dành cho chúng ta cơ hội để trở lại, để làm lại cuộc đời. Vẫn còn cơ hội cho bạn ngày hôm nay. Vẫn còn có một Haxaen, một Giêhu chưa được phong Vương đang ở đâu đấy. Vẫn còn có một Elise – đệ tử tương lai của bạn – đang chờ bạn đụng đến để có thể chặt cày, xẽ bò dâng trọn cuộc đời phục vụ Chúa Toàn năng.

ĐÔI NGÃ CHIA LY

1 Các Vua 12-16

Vâng, chia tay. Đường ai nấy đi. Người Nam, kẻ Bắc. You sugar you, I sugar I. Chỉ hơn có mỗi chữ Rê (Giê) trong cái tên (Giê-rô-bô-am/Rô-bô-am), mà anh miền Bắc lại được hơn anh miền Nam những 8 chi phái!

Vương quốc phía Nam tuy là chính danh, hợp hiến nhưng chỉ còn 2 chi phái. Còn Bắc triều tuy chiếm danh, vi hiến nhưng lại được cả 10 chi. Bắt đầu từ đây, huynh đệ tương tàn, quanh năm suốt tháng lo uýnh nhau cho đến ngày ngoại bang vào hốt sạch.

Năm chương Kinh Thánh hôm nay là một loạt những câu chuyện buồn trong lịch sử dân Chúa. Tất cả đều tập trung khắc họa thật rõ nét kết cuộc vô cùng bi thảm của cuộc đời một cá nhân hay một dân tộc mà từ bỏ Chúa. Là con dân Chúa, là hậu tự của Ap-ra-ham, dân Y-sơ-ra-ên được chọn để trở nên một dân lớn, một nguồn phước cho muôn dân trên đất nhưng giờ đây điều đó đã trở thành … ‘xưa rồi Diễm’. Thật là “cầm vàng lại để vàng rơi”.

Salomon thôi thì khôn ngoan tuyệt trần, lại có cả ngàn bà vợ nhưng chẳng được anh con trai nào ra dáng để nối ngôi, ngoài mỗi anh Rô-bô hơi bị kém khôn này. Đúng là mất phước quá đi.

Việc đất nước bị chia làm đôi là hậu quả tội lỗi của Salomon khi lòng vua lìa xa Chúa. Thế nhưng, duyên cớ đưa đến … đôi ngã chia ly là do cách hành xử hết sức dại dột của vị tân vương. Rô-bô-am được quyền nối ngôi cha nhưng có một điều gì đó khác thường các bác ạ. Ấy là lễ đăng quang của vua thay vì được tiến hành trong hoàng cung lộng lẫy của Salomon, lại diễn ra tại Sichem, một vùng đất thuộc các chi phái miền Bắc.

Mười chi phái miền Bắc sẵn sàng ủng hộ tân vương với điều kiện cụ thể. Nói theo ngôn ngữ ngày hôm nay là ‘bầu chọn thông qua thương lượng’. Tuy là dòng dõi hoàng tộc, nhưng Rô-bô-am ngay từ đầu đã ‘không được tín nhiệm cao’. Và khi tân vương bác bỏ yêu sách của ‘đại đa số quần chúng nhân dân’ thì chuyện gì đến phải đến: ‘Giu’ ở lại, ‘Y’ đi nhé hay Rô ở lại Giê đi nhé. Chia ly.

Trong việc tham vấn của Rô-bô-am trước yêu sách của các chi phái miền Bắc cho chúng ta thấy rằng, vua chỉ thích nghe những lời khuyên hợp ý mình, chớ không thật sự tìm kiếm sự khôn ngoan thật. Ý kiến của “những kẻ cùng tuổi với vua và đang hầu cận vua” phản ánh đúng ‘tâm tư, tình cảm’ của vua, hay nói cách khác, đó cũng chính là ý của vua. Kết cuộc: nổi loạn.

Anh chị em ơi, mỗi khi xin ý kiến hay tìm kiếm lời khuyên từ người khác cho một vấn đề gì đó mà mình đang đối diện, anh chị em có thật lòng mong được nghe được một giải pháp khôn ngoan hay anh chị em chỉ tìm xem ý kiến của người khác để hậu thuẩn cho dự định, toan tính đã có sẵn trong lòng của mình mà thôi? Và lắm khi, những lời khuyên khôn ngoan thật thường ngược lại với toan tính hay ước muốn của mình đấy. Nhớ nha.

Nay quay sang anh Giê miền Bắc. Chúa đã làm thành kế hoạch mà Ngài đã tỏ cho anh qua tôi tớ Ngài là tiên tri A-hi-gia trước đó, khi anh đang còn là cục trưởng cục … cu-li (11: 26-39). Thế nhưng, khi đã thực sự ngồi lên ngai, cai trị trên 10 chi phái, thì Giê ta lại đâm ra sợ. Binh hùng, tướng mạnh như thế mà lại sợ.

Giê sợ gì? Sợ tay Rô-bô miền Nam kia lôi kéo hết thần dân của ta về với hắn. Sợ rồi có một ngày, ‘nhân dân’ sẽ quay lại ‘xử’ mình để đi theo ‘chủ cũ’. Đúng là một khi lòng đã bất an thì nhìn đâu cũng thấy ‘thế lực thù địch’, kể cả hội chúng hiện đang ủng hộ mình hết lòng.

Rõ ràng là Chúa đã tiết lộ kế hoạch của Ngài cho Giê, rồi Ngài làm thành điều ấy nhưng … Giê vẫn không thể tin. Hổng lẽ, Giê suy bụng Giê ra bụng … Chúa hay sao mà Giê phải dùng đến thủ đoạn vô cùng tội lỗi để giữ dân.

Giê phục hồi tôn giáo thờ bò con vàng, không phải một nơi mà khắp mọi nơi. Nói chung là vô cùng thuận tiện để bà con giữ đạo. Rồi để bổ sung cho số lượng thầy tế dòng Lê-vi chính hiệu đang thiếu trầm trọng, Giê-rô-bô-am đã ‘hạ chuẩn’ để phong chức tràn lan cho hàng thứ dân luôn. Đầy đủ mọi sự rồi nhé. Muốn tượng, có tượng; muốn bàn thờ có bàn thờ; muốn thầy tế có thầy tế; muốn lễ hội có lễ hội; muốn địa điểm thờ phượng gần có địa điểm gần. Tất cả đều đầy đủ, trừ một việc: không đúng theo quy định của Giê-hô-va Đức Chúa Trời về sự thờ phượng. Rứa thôi.

Thế mới hay, khi một người không có mối quan hệ cá nhân với Chúa; khi một người không thật sự biết Chúa, thì dù địa vị, quyền uy có cao lớn cỡ nào đi nữa thì người ấy cũng không bao giờ có được sự bình an, người ấy không bao giờ có được sự tin quyết trong lòng. Và một khi không thật sự có Chúa thì người ta luôn tìm mọi cách nắm lấy phương tiện để làm công việc Chúa. Mà một khi toan dùng sự khôn ngoan của mình, khả năng hay tài sức của mình để bảo vệ mình, để ‘thi hành chức vụ’ thì người ấy coi như đã tự tuyên án tử hình cho chính mình rồi.

Tôn giáo của Giê-rô-bô-am sai rành rành ra như thế mà tại sao cả mười chi phái, từ bé đến lớn, từ già chí trẻ lại cứ như con thiêu thân lao vào là sao nhỉ? Mà không chỉ thời Giê-rô-bô-am mà còn hàng loạt vị vua tiếp theo sau, kể cả những vị vua không ưa gì Giê-rô-bô-am, cũng lần lượt từng em một chui vào vết xe đổ này. Hình tượng là cái chi chi mà người ta khoái thờ, khoái lạy dù biết rõ rằng đó là việc làm Chúa vô cùng ghê tởm.

“Nếu ngươi nghe lệnh Ta, đi theo lối Ta, làm điều phải trước mắt Ta, giữ điều răn, luật lệ Ta như tôi tớ Đa-vít Ta trước kia, Ta sẽ ở cùng ngươi, lập triều đại ngươi vững chắc như triều đại Đa-vít, vì Ta cho ngươi nước Y-sơ-ra-ên.” (11: 38)

Đây là lời Chúa phán cùng Giê-rô-bô-am và cũng là nguyên tắc đã được vững lập xuyên suốt Kinh Thánh: Nghe Lời Chúa – làm theo, tức vâng lời hay vâng giữ - được thành đạt cách bền vững. Và ngược lại, nghe – không làm theo – được họa cách chắc chắn.

Bài học đơn giản rứa thôi mà sao người ta cứ cố tình không thuộc nhỉ.

Chúa ban phước, ban thành công cho người vâng lời cách chắc chắn thể nào, thì Ngài cũng sẽ chắc chắn ban hình phạt cho người không vâng lời cũng thể ấy, dù người ấy có là vua hay chỉ là hạng thứ dân.

Hình ảnh vị tiên tri trẻ bị sư tử quật một phát chết tươi trong chương 13 minh chứng hùng hồn cho chân lý này, dù anh í vừa mới hoàn thành cách xuất sắc sứ mệnh được Chúa giao. Hẳn nhiên, có đôi điều trong chương 13 khó giải thích cách thỏa đáng nhưng hình ảnh sư tử mà ‘chê’, không thèm ăn thịt của người đầy tớ Chúa không vâng lời cũng đáng để suy gẫm lắm à nha.

Hình ảnh này khiến ta liên tưởng đến cảnh “muối mất mặn” mà Đức Chúa Giê-xu đề cập trong sách Mathiơ quá đi. “Các con là muối của đất, nhưng nếu muối mất vị mặn thì làm thế nào cho nó mặn lại được? Muối ấy trở nên vô dụng, phải ném bỏ đi và bị người ta chà đạp dưới chân” (5:13)

Như vậy, túm lại một điều: vâng giữ lời Chúa thì công thành danh toại, còn không vâng giữ lời Chúa thì … nỏ thành công, cũng chẳng thể thành danh, ngoại trừ danh tiếng xấu!

Rứa đấy.