ĐÔI NGÃ CHIA LY

1 Các Vua 12-16

Vâng, chia tay. Đường ai nấy đi. Người Nam, kẻ Bắc. You sugar you, I sugar I. Chỉ hơn có mỗi chữ Rê (Giê) trong cái tên (Giê-rô-bô-am/Rô-bô-am), mà anh miền Bắc lại được hơn anh miền Nam những 8 chi phái!

Vương quốc phía Nam tuy là chính danh, hợp hiến nhưng chỉ còn 2 chi phái. Còn Bắc triều tuy chiếm danh, vi hiến nhưng lại được cả 10 chi. Bắt đầu từ đây, huynh đệ tương tàn, quanh năm suốt tháng lo uýnh nhau cho đến ngày ngoại bang vào hốt sạch.

Năm chương Kinh Thánh hôm nay là một loạt những câu chuyện buồn trong lịch sử dân Chúa. Tất cả đều tập trung khắc họa thật rõ nét kết cuộc vô cùng bi thảm của cuộc đời một cá nhân hay một dân tộc mà từ bỏ Chúa. Là con dân Chúa, là hậu tự của Ap-ra-ham, dân Y-sơ-ra-ên được chọn để trở nên một dân lớn, một nguồn phước cho muôn dân trên đất nhưng giờ đây điều đó đã trở thành … ‘xưa rồi Diễm’. Thật là “cầm vàng lại để vàng rơi”.

Salomon thôi thì khôn ngoan tuyệt trần, lại có cả ngàn bà vợ nhưng chẳng được anh con trai nào ra dáng để nối ngôi, ngoài mỗi anh Rô-bô hơi bị kém khôn này. Đúng là mất phước quá đi.

Việc đất nước bị chia làm đôi là hậu quả tội lỗi của Salomon khi lòng vua lìa xa Chúa. Thế nhưng, duyên cớ đưa đến … đôi ngã chia ly là do cách hành xử hết sức dại dột của vị tân vương. Rô-bô-am được quyền nối ngôi cha nhưng có một điều gì đó khác thường các bác ạ. Ấy là lễ đăng quang của vua thay vì được tiến hành trong hoàng cung lộng lẫy của Salomon, lại diễn ra tại Sichem, một vùng đất thuộc các chi phái miền Bắc.

Mười chi phái miền Bắc sẵn sàng ủng hộ tân vương với điều kiện cụ thể. Nói theo ngôn ngữ ngày hôm nay là ‘bầu chọn thông qua thương lượng’. Tuy là dòng dõi hoàng tộc, nhưng Rô-bô-am ngay từ đầu đã ‘không được tín nhiệm cao’. Và khi tân vương bác bỏ yêu sách của ‘đại đa số quần chúng nhân dân’ thì chuyện gì đến phải đến: ‘Giu’ ở lại, ‘Y’ đi nhé hay Rô ở lại Giê đi nhé. Chia ly.

Trong việc tham vấn của Rô-bô-am trước yêu sách của các chi phái miền Bắc cho chúng ta thấy rằng, vua chỉ thích nghe những lời khuyên hợp ý mình, chớ không thật sự tìm kiếm sự khôn ngoan thật. Ý kiến của “những kẻ cùng tuổi với vua và đang hầu cận vua” phản ánh đúng ‘tâm tư, tình cảm’ của vua, hay nói cách khác, đó cũng chính là ý của vua. Kết cuộc: nổi loạn.

Anh chị em ơi, mỗi khi xin ý kiến hay tìm kiếm lời khuyên từ người khác cho một vấn đề gì đó mà mình đang đối diện, anh chị em có thật lòng mong được nghe được một giải pháp khôn ngoan hay anh chị em chỉ tìm xem ý kiến của người khác để hậu thuẩn cho dự định, toan tính đã có sẵn trong lòng của mình mà thôi? Và lắm khi, những lời khuyên khôn ngoan thật thường ngược lại với toan tính hay ước muốn của mình đấy. Nhớ nha.

Nay quay sang anh Giê miền Bắc. Chúa đã làm thành kế hoạch mà Ngài đã tỏ cho anh qua tôi tớ Ngài là tiên tri A-hi-gia trước đó, khi anh đang còn là cục trưởng cục … cu-li (11: 26-39). Thế nhưng, khi đã thực sự ngồi lên ngai, cai trị trên 10 chi phái, thì Giê ta lại đâm ra sợ. Binh hùng, tướng mạnh như thế mà lại sợ.

Giê sợ gì? Sợ tay Rô-bô miền Nam kia lôi kéo hết thần dân của ta về với hắn. Sợ rồi có một ngày, ‘nhân dân’ sẽ quay lại ‘xử’ mình để đi theo ‘chủ cũ’. Đúng là một khi lòng đã bất an thì nhìn đâu cũng thấy ‘thế lực thù địch’, kể cả hội chúng hiện đang ủng hộ mình hết lòng.

Rõ ràng là Chúa đã tiết lộ kế hoạch của Ngài cho Giê, rồi Ngài làm thành điều ấy nhưng … Giê vẫn không thể tin. Hổng lẽ, Giê suy bụng Giê ra bụng … Chúa hay sao mà Giê phải dùng đến thủ đoạn vô cùng tội lỗi để giữ dân.

Giê phục hồi tôn giáo thờ bò con vàng, không phải một nơi mà khắp mọi nơi. Nói chung là vô cùng thuận tiện để bà con giữ đạo. Rồi để bổ sung cho số lượng thầy tế dòng Lê-vi chính hiệu đang thiếu trầm trọng, Giê-rô-bô-am đã ‘hạ chuẩn’ để phong chức tràn lan cho hàng thứ dân luôn. Đầy đủ mọi sự rồi nhé. Muốn tượng, có tượng; muốn bàn thờ có bàn thờ; muốn thầy tế có thầy tế; muốn lễ hội có lễ hội; muốn địa điểm thờ phượng gần có địa điểm gần. Tất cả đều đầy đủ, trừ một việc: không đúng theo quy định của Giê-hô-va Đức Chúa Trời về sự thờ phượng. Rứa thôi.

Thế mới hay, khi một người không có mối quan hệ cá nhân với Chúa; khi một người không thật sự biết Chúa, thì dù địa vị, quyền uy có cao lớn cỡ nào đi nữa thì người ấy cũng không bao giờ có được sự bình an, người ấy không bao giờ có được sự tin quyết trong lòng. Và một khi không thật sự có Chúa thì người ta luôn tìm mọi cách nắm lấy phương tiện để làm công việc Chúa. Mà một khi toan dùng sự khôn ngoan của mình, khả năng hay tài sức của mình để bảo vệ mình, để ‘thi hành chức vụ’ thì người ấy coi như đã tự tuyên án tử hình cho chính mình rồi.

Tôn giáo của Giê-rô-bô-am sai rành rành ra như thế mà tại sao cả mười chi phái, từ bé đến lớn, từ già chí trẻ lại cứ như con thiêu thân lao vào là sao nhỉ? Mà không chỉ thời Giê-rô-bô-am mà còn hàng loạt vị vua tiếp theo sau, kể cả những vị vua không ưa gì Giê-rô-bô-am, cũng lần lượt từng em một chui vào vết xe đổ này. Hình tượng là cái chi chi mà người ta khoái thờ, khoái lạy dù biết rõ rằng đó là việc làm Chúa vô cùng ghê tởm.

“Nếu ngươi nghe lệnh Ta, đi theo lối Ta, làm điều phải trước mắt Ta, giữ điều răn, luật lệ Ta như tôi tớ Đa-vít Ta trước kia, Ta sẽ ở cùng ngươi, lập triều đại ngươi vững chắc như triều đại Đa-vít, vì Ta cho ngươi nước Y-sơ-ra-ên.” (11: 38)

Đây là lời Chúa phán cùng Giê-rô-bô-am và cũng là nguyên tắc đã được vững lập xuyên suốt Kinh Thánh: Nghe Lời Chúa – làm theo, tức vâng lời hay vâng giữ - được thành đạt cách bền vững. Và ngược lại, nghe – không làm theo – được họa cách chắc chắn.

Bài học đơn giản rứa thôi mà sao người ta cứ cố tình không thuộc nhỉ.

Chúa ban phước, ban thành công cho người vâng lời cách chắc chắn thể nào, thì Ngài cũng sẽ chắc chắn ban hình phạt cho người không vâng lời cũng thể ấy, dù người ấy có là vua hay chỉ là hạng thứ dân.

Hình ảnh vị tiên tri trẻ bị sư tử quật một phát chết tươi trong chương 13 minh chứng hùng hồn cho chân lý này, dù anh í vừa mới hoàn thành cách xuất sắc sứ mệnh được Chúa giao. Hẳn nhiên, có đôi điều trong chương 13 khó giải thích cách thỏa đáng nhưng hình ảnh sư tử mà ‘chê’, không thèm ăn thịt của người đầy tớ Chúa không vâng lời cũng đáng để suy gẫm lắm à nha.

Hình ảnh này khiến ta liên tưởng đến cảnh “muối mất mặn” mà Đức Chúa Giê-xu đề cập trong sách Mathiơ quá đi. “Các con là muối của đất, nhưng nếu muối mất vị mặn thì làm thế nào cho nó mặn lại được? Muối ấy trở nên vô dụng, phải ném bỏ đi và bị người ta chà đạp dưới chân” (5:13)

Như vậy, túm lại một điều: vâng giữ lời Chúa thì công thành danh toại, còn không vâng giữ lời Chúa thì … nỏ thành công, cũng chẳng thể thành danh, ngoại trừ danh tiếng xấu!

Rứa đấy.