Esai 63-66
Hôm nay, ngày cuối cùng của tháng 7,
cũng là ngày kết thúc sách Ê-sai. Ê-sai khép lại sứ điệp tiên tri ‘hoành tráng’
của mình bằng một lời cầu thay vô cùng khuấy động cho nhà Y-sơ-ra-ên nói chung.
Trong khi nhận biết sự ngang bướng và liên tục phản loạn của những đồng hương
mình, Ê-sai vẫn tiếp tục công bố những lời hứa của Đức Chúa Trời dành cho họ.
Đó là những lời hứa về việc cứu chuộc và tái tạo họ vì cớ vinh quang của CHÚA.
Sự phản hồi của Đức Chúa Trời gồm cả
nặng lẫn nhẹ, cả nghiêm khắc lẫn thương yêu, cả hình phạt lẫn an ủi.
Phường nghịch tử sẽ bị hình phạt vì
cớ bỏ ngoài tai những lời mời gọi thường xuyên của Đức Chúa Trời. Và bởi những
hình phạt khá ‘rát’ này mà những tội thờ hình tượng, tham lam, phản loạn và
không vâng phục sẽ được bứng tận gốc khỏi dân sự Chúa.
Trong khi đó, vinh hiển và hạnh phước
dư dật sẽ được ban thưởng cho những người trung tín của Chúa. Đó là trời mới,
đất mới; là không còn khóc lóc đắng cay; là không còn cảnh chết bệnh, chết trẻ;
không còn người nghèo đói hay bị hoạn nạn tai ương nữa.
Ê-sai kết thúc bằng việc ‘túm lại’
những chủ đề chính trong tác phẩm của mình: (a) Đức Chúa Trời đề cao những
người khiêm nhường và biết hối lỗi, (b) Đấng Mê-sia hay Chúa Cứu Thế sẽ đến để
‘xử đẹp’ mọi kẻ thù nghịch với Ngài, và (c) mọi dân tộc sẽ được nhìn thấy vinh
quang của Đức Chúa Trời và mọi xác thịt sẽ có một ngày cùng thờ phượng CHÚA.
Sách Ê-sai là một sự nhắc nhở nghiêm
khắc cho người đọc trong mọi thời đại mà đặc biệt là cho những người tin thờ
Chúa về hậu quả vô cùng đau đớn của việc:
§
Phớt lờ những lời hứa của Đức Chúa
Trời (và do đó dẫn đến việc MẤT phước)
§
Phớt lờ những lời cảnh báo của Đức
Chúa Trời (và do đó dẫn đến việc phải CHỊU phạt)
§
Phớt lờ những lời mời gọi của Đức
Chúa Trời (và do đó dẫn đến việc THIẾU mất niềm vui trong mối quan hệ gia đình
riêng tư với chính Ngài)
Sách tiên tri Ê-sai là một sách khá
dài. Vì dài nên mới được liệt vào nhóm Đại Tiên Tri, tức tiên tri lớn đấy. (Chớ
không phải đại tiên tri là vì cụ Ê-sai to con hơn hay vì chức vụ của cụ cao
hơn, ‘hoành tráng’ hơn, bề thế hơn mấy cụ khác đâu nha). Sách tiên tri Ê-sai có
… nhiều chương hơn tất cả các sách tiên tri khác trong kinh Cựu Ước. Thế nhưng,
sứ điệp của nó thì lại vô cùng ngắn gọn và hết sức … ‘bình dân học vụ’: Hình
phạt luôn dành cho những kẻ khinh lờn lời phán dạy của Chúa, còn sự an ủi luôn
dành cho những ai vâng giữ. Rứa thôi.
Cũng cần phải mở ngoặc thêm một tí về
4 chương Kinh Thánh hôm nay. Trước hết, đó là cách sử dụng thì của Ê-sai: lúc ở
thì hiện tại, lúc phi sang thì tương lai. Cứ ‘chơi’ cái món nộm (gỏi) vừa xa,
vừa gần trong cùng một cảnh kiểu ni thì đảm bảo là … hoa cả mắt ngay, nếu không
tỉnh táo đủ. He he.
Chẳng hạn, trong chương 63 từ câu
1-6, ‘cụ’ (Ê-sai) đang ‘hỏi gì-đáp nấy’ với Chúa về ‘cú’ phán xét kinh thiên
động địa dành cho muôn dân lúc bấy giờ, và được khởi đầu từ dân Ê-đôm. Đây là
cơn phán xét sẽ xảy ra sau khi Giê-ru-sa-lem thất thủ, tức là nhiều năm sau khi
Ê-sai nói ra những lời này.
Thế rồi, đột ngột sang 63: 7 (cho đến
hết chương 64, tức 64: 12), Ê-sai hay đúng hơn là một người đại diện nào đó của
dân Giu-đa còn sót lại từ chốn lưu đày – là chuyện sẽ xảy ra … ‘tút mú cà tha’,
xa lắc xa lơ về sau này nữa – liền cất tiếng cầu xin Chúa đem dân sót của Chúa
hồi hương!
Hãy để ý 63: 7 nha. Vào lúc ấy trong
tương lai (so với lúc Ê-sai đang nói tiên tri, chớ còn với ta ngày nay thì
chuyện đó đã xảy ra từ đời tám hoánh rồi, là dĩ dzãng rồi), khi đang bị lưu đày
nhục thôi rồi, tận bên I-rắc, mà bác í vẫn có thể ca ngợi Chúa đấy thôi. Ê-sai
thấy trước là sẽ có một người cầu nguyện như thế, như thế. Bắt đầu là ca ngợi
Chúa như thế, ăn năn như thế, kêu xin như thế, … rồi ông nói ra như thế.
Thế nhưng, chương 65 mới thật sự là
đỉnh của … trộn! Mới đọc lướt qua câu 1, ta rất dễ nhầm tưởng là Chúa trả lời
tắp lự lời cầu xin của anh nào đấy ở chương 63-64 trước đó. Song le, nào có
phải vậy đâu. Ấy là Chúa ‘đáp xoáy’ đấy. Chúa đang so sánh tình trạng trớ trêu,
‘đau hơn … bò đá’ giữa dân ngoại và dân của Chúa đang trong thì hiện tại, tức
là thời điểm mà Ê-sai nói tiên tri. Đọc kỹ từ câu 2-7 của chương 65, ta sẽ nhận
ra được điều đó. Đó là lúc mà “sự báo trả đích đáng” của Chúa, tức là hủy diệt
Giê-ru-sa-lem và dân Giu-đa bị bắt đi lưu đày chưa xảy ra.
Phần tiếp theo bên dưới từ câu 8-25
là một món trộn kiểu khác, được mang tên là Tương Lai. Ấy là vì nó bao gồm
những gì sẽ xảy ra cả trong tương lai gần (khi dân Giu-đa bị lưu đày, khi họ
được hồi hương), lẫn tương lai xa … vừa vừa (khi Đấng Mê-sia hay Chúa Cứu Thế,
tức Chúa Giê-xu xuất hiện – 65:9), và xa … mút chỉ cà tha, cả đến tận hôm nay
vẫn chưa … xảy ra (65: 17-25).
Từ câu 11-15 cũng hé lộ cho chúng ta
thấy là có hai loại đầy tớ Chúa, tức những người hầu việc Chúa đấy nhá. Tuy
mang danh là người hầu việc Chúa nhưng cũng có loại người “đã từ bỏ Chúa,
quên Đền Thờ Ngài, thờ thần 'Vận May' và thần 'Số Mệnh'” đó nha anh chị em (c.
11). Bảo trọng. Bảo trọng.
Sách Ê-sai tạm khép lại hôm nay, với
một câu hỏi thật lòng: bạn có nghe được Chúa nói điều gì với riêng cá nhân mình
qua sách tiên tri này không? Nếu có, thì bạn đã đáp ứng lại với điều đó như thế
nào?
Còn nếu không, thì bạn ơi ‘chức năng
nhận cuộc gọi’ của bạn có lẽ đã gặp gấn đề rồi đấy. Kiểm tra lại ngay đi nhé.