NGŨ VƯƠNG CUỐI TRIỀU

2 Sử Ký 33-36

“Ngũ vương” là chỉ nhằm vào những ông Ác, chớ còn ‘tính đúng, tính đủ’ thì có đến 6 vua trong giai đoạn cuối cùng của vương quốc Giu-đa kia đấy.

Sách 2 Sử Ký kết thúc với cả tin vui lẫn tin buồn, tiếc là, buồn nhiều hơn vui. Những tin buồn bắt đầu với đời trị vì dài những 55 năm của Manase, vị vua cầm quyền dài nhất và cũng bại hoại nhất của vương quốc phía Nam.

Có thể gọi vị vua này là con người của tội ác, vì mọi hình thức tội lỗi ghê tởm, gớm ghiếc khắp mọi nơi đều được ông ta rước về để thực hành và cổ xúy toàn dân noi theo. Tình trạng tội lỗi của Giu-đa trong thời Manase khủng khiếp đến nỗi cuộc cải cách triệt để của người kế vị ông là Giô-sia liền sau đó, cũng không thể nào làm đổi hướng sự phán xét đang đến.

Ác đến như thế, ngỗ nghịch, ngang bướng đến như thế nhưng một khi Manase thật lòng hạ mình xưng nhận tội lỗi mình thì Đức Chúa Trời vẫn thứ tha. Đang bị lưu đầy tận bên I-rắc vậy mà … đùng một phát được tha bổng trở về, được ngồi lại ngôi vương.

Chỉ có Đức Chúa Trời mà chúng ta thờ phượng mới nhân từ, mới nhịn chịu và đầy lòng thương xót đến như thế mà thôi. Đó chính là lý do mà lão Ma đầu này dù bại hoại đến thế vẫn được ngồi trên ngai đến hơn nữa thế kỷ.

Manase ăn năn thì được Chúa tha thứ nhưng rõ ràng, tác hại của những việc ác ông làm là vô cùng to lớn. Khi một người lãnh đạo mà phạm tội thì ảnh hưởng tiêu cực của nó là hết sức sâu rộng trên cộng đồng và đặc biệt là trên những người thuộc cấp. Chức vụ càng cao thì tác hại càng lớn khi người ấy phạm tội.

Sách 2 Sử Ký nêu danh 5 nhà cải cách vĩ đại của vương triều Giu-đa. Đó là Asa, Giô-sa-phát, Giô-ách, Ê-xê-chia và Giô-sia. Mỗi vị vua cải cách này soi sáng cho những nguyên tắc phục hồi khác nhau.

Ở Asa, chúng ta tìm thấy nguyên tắc phục hồi thứ nhất: Đó là cam kết vâng giữ lề luật của Chúa. Nguyên tắc thứ hai được nhìn thấy trong đời trị vì của vua Giô-sa-phát: gia tăng việc giảng dạy lề luật Chúa. Còn nơi vua Giô-ách, nguyên tắc thứ ba: hoàn trả những gì đang nợ được tìm thấy.

Lúc bấy giờ, người ta ‘xù’ thuế xây dựng Đền Thờ, nên Giô-ách lịnh cho họ phải hoàn trả đầy đủ. Ngày nay, tâm linh chúng ta là Đền Thờ của Đức Chúa Trời nên việc trùng tu Đền Thờ chính là làm cho tâm linh của mình nên mạnh mẽ.

Bằng cách nào? Bằng việc bồi hoàn hay bồi thường, tức là trả những gì ta đang nợ. Điều này bao gồm việc xin lỗi một ai đó hay sửa lại hay phục hồi một điều, một vật, một việc gì đấy mà ta đã làm sai hay ‘cầm nhầm’ hoặc trả lại một vật hay một ‘món’ gì đấy mà đã từng bị sử dụng sai. Bất kể điều đó là gì, vật thể hay phi vật thể, thì đó chính là nguyên tắc bồi thường hay phục hồi đấy.

Nguyên tắc phục hồi thứ tư được nhìn thấy trong đời trị vì của Ê-xê-chia. Đó là việc thanh tẩy Đền Thờ. Còn nguyên tắc cuối cùng: trở lại với việc nghe Lời của Chúa được tìm thấy nơi cuộc cải cách của Giô-sia.

Năm nguyên tắc phục hồi này vẫn còn nguyên giá trị đối với những người tin thờ Chúa suốt mọi thời đại.

Sách 2 Sử Ký khắc họa lại hai bức tranh hoàn toàn trái ngược nhau, liên quan đến Đền Thờ và lửa. Một ở đầu sách và một ở cuối sách.

Ở đầu sách là hình ảnh vua Salomon trong hoàng bào rực rỡ đang quỳ gối trước mặt dân chúng để cầu nguyện với Thiên Chúa. Lửa từ trời giáng xuống và vinh quang Chúa như mây đầy dẫy Đền Thờ. Vương quốc thái bình, thịnh trị. Khắp mọi nơi người người lũ lượt hành hương về Giê-ru-sa-lem để ngắm xem vinh quang của Chúa.

Còn ở cuối sách, Đền Thờ cũng được bao phủ bởi lửa, nhưng là lửa phán xét, lửa hủy diệt. Đền Thờ bị thiêu rụi, thành phố bị san phẳng, cư dân thì kẻ bị giết, người bị lưu đày trong xiềng xích, và xứ sở giờ đầy dẫy quân thù cùng những con vật ăn xác chết khắp mọi nơi.

Đây là bức tranh mà Chúa vẽ cho chúng ta về những gì có thể xảy ra khi một tấm lòng bước đi trong sự không vâng phục. Sách 2 Sử Ký vừa cảnh báo vừa khích lệ chúng ta. Tình trạng suy tàn, và hủy phá vẫn có thể tránh được.

Nếu chọn sự vâng phục và phục hồi thì chúng ta có thể kinh nghiệm được sự vinh quang của Chúa nơi Đền Thờ lòng của chính mình. Sự bình an, thịnh vượng và phước hạnh của Chúa sẽ phủ vậy đời sống của chúng ta. Chúng ta có thể kinh nghiệm những điều diệu kỳ của thời đại Salomon, sự giàu có từ trời sẽ tuôn đổ trên “chiếc bình chứa” là chính chúng ta như Luca 6: 38 đã nói rằng,“người ta sẽ lấy đấu lớn đong đầy, nhận xuống, lắc cho đến khi đầy tràn”.

Sự dư dật hay nghèo thiếu và tàn phá. Sự chọn lựa là của chúng ta.

ĐẠI VƯƠNG CẢI CÁCH

2 Sử Ký 29-32

Ê-xê-chia thừa hưởng ngôi báu từ cha mình là Acha với một di sản không còn gì tiêu điều hơn. Bên ngoài thì quân Asyri vô cùng bạo tàn đang chực chờ xâm lăng xứ sở, bên trong thì cả dân tộc đang trong tình trạng nguội lạnh thuộc linh cùng cực, Đền Thờ hoang lạnh, quốc khố trống rỗng, quốc phòng rệu rã, bộ máy hành chính có cũng như không.

Trong tình cảnh như vậy, Ê-xê-chia đã làm gì: tái sắp xếp lại triều chính hay tái vũ trang cho quân đội? Không, vị vua trẻ đã bắt đầu bằng việc tái lập lại sự thờ phượng Đức Chúa Trời.

Vua cho mở cửa Đền Thờ, dọn dẹp Đền Thờ và tổ chức một Đại Lễ Chuộc Tội cho Đền Thờ, cho vương triều, cho thầy tế lễ và cho toàn xứ sở. Rồi sau đó là tái lập việc kỷ niệm lễ Vượt Qua trên toàn quốc.

Đây là bài học lớn dành cho những người lãnh đạo vừa ‘nhậm chức’: không phải sắp xếp cơ cấu tổ chức, cũng không phải thăm viếng, khích lệ ‘nhân dân’ mà là tái xem xét mối quan hệ với Đức Chúa Trời trước hết.

Mặt khác, trong mức độ từng cá nhân, thì việc thanh tẩy Đền Thờ cũng là hình mẫu cho việc làm sạch lòng mình. Đầu tiên là “cửa cầu nguyện” phải được mở trở lại; rồi “ngọn đèn lời làm chứng” phải được thắp lên, và “hương thơm của việc thánh hóa bản thân” phải được xông trở lại.

Hãy đem ra khỏi lòng ta, là Đền Thờ của Đức Chúa Trời, tất cả những gì ô nhơ, bất khiết, dơ dáy, rác rưởi. Đức Chúa Trời thánh khiết không thể nào ngự trong một tấm lòng ngập ngụa bụi bặm, rác bẩn của thế gian được đâu. Chúa có thể sử dụng một chiếc bình cũ, thậm chí một chiếc bình vỡ, nhưng Ngài không thể nào sử dụng một chiếc bình dơ.

Chưa hết. Sau khi dọn sạch tất cả mọi thứ ô uế, cần phải sắp xếp trở lại cho đúng vị trí tất cả những vật dụng trong Đền Thờ Chúa, theo như luật định.

Chỉ khi đó thì lễ chuộc tội mới thật sự có ý nghĩa, mới thật sự có hiệu quả.

Bài học tiếp theo từ cuộc đời của vị quân vương đam mê cải cách này là cách ông xử lý những tình huống hiểm nguy, những hiểm họa thật sự đe dọa đến ‘sự tồn vong của chế độ’.

Ê-xê-chia đã giải quyết tất cả những khủng hoảng trong đời mình bằng … đầu gối. Vâng, chính xác là như thế.

Nhưng vua không quỵ lụy trước con người mà là quỳ gối trước Giê-hô-va Đức Chúa Trời của mình, một Đức Chúa Trời toàn năng. Và Chúa đã trả lời Ê-xê-chia, Chúa đã trân trọng đức tin của ông bằng cách khiến cho toàn bộ tướng tá của Asyri bổng nhiên …. chết sạch. Vỡ trận. Đơn giản rứa đo.

Quân Giu-đa không cần động chân, động tay chi cả. Cũng không tốn một mũi tên hòn đạn nào mà kẻ thù đã phải thua tan tác.

Đức Chúa Trời của Ê-xê-chia năm nào cũng chính là Đức Chúa Trời mà ngày nay chúng ta đang thờ phượng và phục vụ. Hãy ghi khắc điều này rồi chọn cho đúng đối tượng mà quỳ lạy nha.

Chúa không bao che cho tội lỗi của con dân Ngài nhưng cũng không kiệm lời để vinh danh những con người dám sống bởi đức tin mỗi ngày. Salomon, Asa, Giô-sa-phát, Giô-ách hay Ê-xê-chia là những gương mẫu đức tin mà ta có thể noi theo trên bước linh trình cùng với Chúa.

Bước đi bởi đức tin không phải là một nhiệm vụ bất khả thi đâu nha. Họ đã làm được thì bạn cũng có thể làm được. Trong sức toàn năng của Chúa, thì việc bước đi bởi đức tin, đối với bạn, chắc chắn sẽ luôn luôn là … ‘dư sức qua cầu’.

“Vua Ê-xê-chia đã làm như thế trong toàn cõi Giu-đa. Vua làm những điều tốt lành, ngay thẳng và trung tín trước mặt Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình. Trong mọi việc vua làm, từ việc phục vụ trong đền thờ Đức Chúa Trời đến việc tuân giữ luật pháp hay điều răn, vua đều hết lòng tìm kiếm Đức Chúa Trời của mình nên đều được thành công” (31: 20-21)

Vấn đề duy nhất còn lại: Bạn có muốn hay không mà thôi.

TRỌN ĐỜI TÍN TRUNG

Dừng Chân Lần Thứ 15 

NHÌN LẠI

Sách 1 Sử Ký đề cập đến triều đại Đa-vít dưới góc nhìn của một thầy tế lễ. Rồi sách 2 Sử Ký tiếp tục ‘tầm nhìn thiên thượng’ nầy với việc tập chú nơi hậu tự của Đa-vít, những vị vua cai trị trên vương quốc Giu-đa ở phía Nam.

Những vị vua mà tên của họ chỉ được đề cập cách khiêm tốn trong sách 2 Các Vua thì sang 2 Sử Ký đã nhận được một ‘thời lượng’ đáng kể và với những lời lẽ tốt đẹp.

Asa, Giô-sa-phát, Giô-ách, Ô-xia và Giô-tham đã tiến hành những cuộc cải cách giúp phục hồi nếp sống công chính và làm trì hoãn cơn đoán phạt đến hàng chục năm. Họ đã làm nên một điều khác biệt trong thế hệ của mình vì cớ họ đã đồng đi với Đức Chúa Trời và biết sử dụng thế lực Chúa ban cho mình cách hữu ích.

Hãy lưu ý thể nào người viết sử nhấn mạnh đến cả hai điều: Những THÀNH TỰU của những triều đại này và NGUYÊN NHÂN phía sau những thành công của họ:

“CHÚA ở với Giê-hô-sa-phát, vì trong những năm đầu của triều đại ông, ông đã bước đi theo đường lối của Đa-vít tổ tiên ông” (17:3)

“hễ ông (Ô-xia) tìm kiếm CHÚA bao lâu, Đức Chúa Trời làm cho ông được thành công thịnh vượng bấy lâu” (26: 5)

“Giô-tham trở nên cường thịnh vì vua kiên định đường lối mình trước mặt Giê-hô-va Đức Chúa Trời” (27: 6)

Đáng buồn là ảnh hưởng của những vị vua tốt này bị cùn nhụt bởi những ảnh hưởng tích tụ của số đông những vị vua ác. Sự sa bại đã quá rõ ràng, giờ kết thúc của Giu-đa đã điểm.

NHÌN LÊN

Trong thời của Ô-xia không hề có chuyện giật tít trên các trang báo, nhưng nếu có thì chắc chắn tựa giựt gân nhất sẽ là: “Tổng Thống Tuổi Teen!”

Lên ngôi vua khi 16 tuổi, đời trị vì của chàng thiếu niên Ô-xia trị dài hơn nữa thế kỷ. Vừa đủ tuổi để lái xe … ngựa, Ô-xia bổng nhận ra rằng mình đang cầm lái cho cả một dân tộc!

Được vũ trang bằng lòng kính sợ Đức Chúa Trời và sự cam kết mạnh mẽ để làm việc thiện lành, đúng đắn, được hỗ trợ bởi những vị cố vấn kính sợ Chúa, Ô-xia đã không phí phạm thời giờ ‘đến trường’ Đời để rèn luyện.

Còn đây là học bạ của cậu ấy, chiếu theo 2 Sử Ký 26:

Thành Tích: “Em kéo quân ra chiến đấu với quân Phi-li-tin, đánh đổ các tường thành Gát, Giáp-nê và Ách-đốt”

Môn Kiến Trúc: “Em xây các tháp … đào nhiều giếng”

Môn Nông Nghiệp: “Em có nhiều súc vật … Em cũng có những người làm ruộng, kẻ trồng nho”

Môn Quân Sự: “Em có một đạo quân sẵn sàng chiến đấu, được tổ chức thành đội ngũ, … gồm ba trăm lẻ bảy nghìn năm trăm người, tất cả đều thiện chiến và dũng cảm, giúp em đối địch với quân thù.”

Khen Thưởng: “Danh tiếng em đồn ra rất xa, … cho đến khi trở nên cường thịnh”

Hạng Ưu Tú cho Ô-xia là chắc chắn.

Và rồi khi đã có kết quả xếp hạng cuối năm thì Ô-xia lại trượt trong vai trò của một vị vua. Ấy là vì cớ, “khi đã trở nên cường thịnh thì Ô-xia sinh lòng kiêu ngạo khiến vua suy vong” (26: 16). Lòng kiêu ngạo và tính tự phụ trong những năm về sau đã dẫn đến việc Ô-xia bị bịnh phong hủi hành hại rồi chết thảm vì nó.

NHÌN TỚI

Tin hay không thì tùy, nhưng cũng đã có lần, một ‘em’ còn trẻ hơn Ô-xia nữa được ngồi trên ngôi vua Giu-đa. Em í tên là Giô-ách, vừa tròn 7 tuổi thôi đấy (24: 1). Trung tín với Chúa thì không có chuyện giới hạn tuổi tác. Bất kể là già hay trẻ, bạn luôn đủ tuổi để tìm kiếm Chúa và vâng lời Ngài với cả tấm lòng.

Sứ đồ Phao-lô từng nhấn mạnh điểm này khi viết cho đệ tử ruột ‘đang thì thanh xuân’ của mình là Ti-mô-thê rằng, “Đừng để người ta khinh con vì trẻ tuổi, nhưng phải lấy lời nói, cách cư xử, lòng yêu thương, đức tin và sự trong sạch mà làm gương cho các tín hữu” (1 Timothe 4: 12)

Đây cũng chính là ‘bài tập về nhà’ mà bạn có thể dành trọn cả cuộc đời mình để hoàn tất đấy. Cố mà lấy cho bằng được điểm A⁺ nha.

TAM ĐẠI Ô … A!

2 Sử Ký 26-28

Phần Kinh Thánh hôm nay chia đều cho 3 vị vua Giu-đa, 2 thiện, 1 ác. Tuy dài ngắn có khác nhau nhưng mỗi ông cũng đều được một chương như nhau. Khỏi lo ganh tị nhé.

Đầu tiên là cựu vương Ô-xia hay còn được gọi là Axaria (2 Vua 15). Lên ngôi năm 16 tuổi khi vua cha là Amaxia bị bắt làm tù binh tại Samari và trị vì suốt 52 năm. Chỉ chừng đó là đủ biết ông ấy là vua Thiện rồi. Thiện thì … thọ mà lị.

Chỉ cần 2 câu Kinh Thánh là người viết sử đã phác họa xong ‘hai mảnh ghép cuộc đời’ của Ô-xia. Mảnh đầu là ri:“Vua tìm kiếm Đức Chúa Trời bao lâu thì Ngài khiến vua được may mắn bấy lâu” (26: 5). Còn đây là mảnh cuối: “Nhưng khi đã trở nên cường thịnh thì Ô-xia sinh lòng kiêu ngạo khiến vua suy vong” (26: 16). Bài học này quen quá, đúng không? Sao người ta không chịu thuộc nhỉ.

Ô-xia thành công trong mọi lĩnh vực, từ quân sự, ngoại giao, xây dựng, kinh tế, đến quản lý đất nước. Ô-xia lên làm vua khi vua cha đang bị tù ở xứ người, ngân khố cạn kiệt, đền thờ trống trơn, lòng dân dấy nghịch. Thế mà chỉ trong vòng 15 năm, vị vua 31 tuổi này đã phục hồi lại được vị thế của quốc gia. Đánh đâu thắng đấy, làm gì được nấy. Bí quyết: vua hết lòng tìm kiếm Đức Chúa Trời.

Rồi Ô-xia kiêu. Khi mô? – “Khi đã trở nên cường thịnh”. Kiêu răng? – Làm công việc Chúa cấm. Việc chi? – Xông hương trong Đền Thờ. Xông hương tốt chớ? – Tốt nhưng đó là việc chỉ mỗi mình thầy tế lễ mới được làm. Cấm rứa đo.

Nếu mà vừa khi bị ngăn cản, Ô-xia liền ‘rút lui có trật tự’ thì chắc không đến nổi nào. Đằng này, cụ cứ cương. Hình phạt xảy ra ngay lập tức: phung nổi đầy trán. Cứng đầu mà. Hình phạt này nhắc ta nhớ đến hình phạt mà Giê-rô-bô-am Đệ Nhất phải chịu khi vua chuẩn bị dâng hương cho tượng bò con trên đỉnh Bê-tên (1 Vua 13).

Đừng có giỡn mặt với Chúa nghe cưng. Kiêu thì … tiêu là vậy đó. Chắc chắn luôn.

Có ai đó đã từng nói rằng, sự thành công cũng giống như băng tuyết vậy. Trông thì lấp lánh rất đẹp nhưng rất ít người đi lại trên nó mà không ngã. Tiếc quá, Ô-xia không thuộc nhằm số ít đó.

Một lần nữa, xin nhắc cho anh chị em rằng, vấn đề không nằm ở chỗ là anh chị em có khả năng làm chuyện đó hay đảm đương chức vụ đó hay không mà là Chúa có kêu gọi anh chị em làm công việc đó, giữ chức vụ đó hay không? Nếu không, thì đừng có đụng vào. Nhớ đấy.

Vinh đâu chẳng thấy, chỉ thấy nhục. Làm vua mà bị cách ly, bị nhốt riêng một chỗ thì làm vua để làm gì. Thậm chí đến lúc chết mà vẫn còn bị chôn riêng, vì đã bị chết danh: HỦI!

Ông Thiện tiếp theo trong phần Kinh Thánh hôm nay là Giô-tham, con trai của Ô-xia. Khác với thường lệ khi viết về những vị vua tốt, người viết sử chỉ dành cho vị vua này có 9 câu, nhưng toàn là những chuyện tốt đẹp. Giô-tham là vị vua duy nhất cho đến giờ phút này không có một tì vết nào cả trong mắt Chúa. Và đây là nhận xét của thiên đàng về ông: “Giô-tham trở nên cường thạnh, bởi vì người đi đường chánh đáng trước mặt Đức Giê-hô-va, là Đức Chúa Trời mình.” (27:6)

Giô-tham cũng thành công không kém chi cha của mình, nhưng không bao giờ kiêu ngạo, không bao giờ thay lòng đổi dạ đối với Chúa. Đấy cũng là tấm gương cho mỗi chúng ta đấy, hỡi anh chị em. Địa vị cao, thành công lớn đến đâu đi nữa vẫn có thể giữ được một tấm lòng khiêm nhường, tin cậy Chúa, yêu kính Chúa như thường. Vấn đề là ta có muốn giữ mình như rứa hay không mà thôi.

Thế nhưng, một người ông tốt, một người bố tốt không bảo đảm là nghiễm nhiên sẽ sinh ra một đứa con tốt. Acha là bằng chứng sống động cho điều đó. Thật không thể nào hiểu nổi tại làm sao mà Acha lại sinh ra hư đốn đến thế. Vua đã xóa sạch hoàn toàn tất cả những thành quả cải cách của cha ông.

Xây lưng hoàn toàn khỏi Đức Chúa Trời, mụ mị hoàn toàn trong việc thờ lạy hình tượng và thực hành tất cả mọi thói tục ghê tởm của dân ngoại chung quanh. Đỉnh điểm lòng bất trung và gian ác của vua là việc “đóng cửa Đền của Đức Giê-hô-va” (28: 24).

Có lẽ Acha là người sính ‘hàng ngoại’ chăng nên bất kể món gì mang nhãn mác ngoại thì vua liền nhập khẩu tất tần tật. Từ tập tục ngoại, tôn giáo ngoại, bàn thờ ngoại, … Cứ những gì Chúa ghê tởm thì Acha liền rước về. Rõ ràng là chọc tức Chúa.

Kết cuộc: Acha chỉ hưởng dương có 36 tuổi. Qua nghi thức an táng ta có thể biết rằng, cả Trời và người đều không xem Acha là vua.

Rứa đó: Tìm kiếm Chúa – được phước; Lìa bỏ Chúa – được họa.

Vậy nên, hỡi anh chị em, khi gặp một người đáng kính hãy gắng học theo gương của người ấy. Còn khi gặp một người không đáng trọng hãy thành tâm tra xét chính mình. Dù tốt hay xấu, ai cũng có thể là ‘thầy’ của ta đấy. Tốt ta theo, xấu ta tránh. Và đừng quên rằng, không phải vô cớ mà Chúa cho ta gặp họ, biết họ và thậm chí cùng đi với họ trong hành trình trên đất này.

TRƯỚC ĐAU, SAU ĐẸP

2 Sử Ký 21-25 

“Trước đau, sau đẹp” là nói chung vậy thôi khi so sánh bốn vị vua Giu-đa lần lượt ngồi trên ngôi Đa-vít trong năm chương Kinh Thánh hôm nay. Chớ còn nếu đi vào cận cảnh thì ‘hậu sự’ anh nào cũng xấu đui hà. Mà hổng hiểu sao nha, mấy ổng cứ hễ về già thì không còn ‘vững vàng bản lĩnh chính trị’, sinh ra ‘suy thoái đạo đức’ mới đau chớ.

Phần Kinh Thánh hôm nay là một chương đẩm máu trong lịch sử vương quốc Giu-đa ở phía Nam. Đây là kết quả nhãn tiền của cuộc hôn nhân môn đăng – hộ đối nhưng bị Đức Chúa Trời … chống đối.

Tưởng cũng cần lướt qua cái ‘sơ yếu lý lịch’ của bốn đương sự liên quan trước khi chúng ta cùng đi sâu vào đời tư của mấy ảnh. Anh Ahap miền Bắc có một cô vợ ‘Tây’, chanh chua, gian ngoa, độc ác thì không ai bằng. Tên của ả là Dê hay Giê-sa-bên. Hai vợ chồng ni có một cô công chúa tên là A-tha-lì. Về độ độc ác, thì giữa hai mẹ con Giê-sa-bên và A-tha-li, chưa chắc mèo nào cắn mỉu nào.

A-tha-lì về phương Nam, làm dâu nhà Giô-sa-phát, khi kết hôn cùng thái tử Giô-ram. Ảnh hưởng của A-tha-li lên chức vụ của chồng (Giô-ram) và của con mình (Achaxia), rồi rộng ra trên lịch sử của vương quốc Giu-đa là vô cùng lớn lao. Đó là ảnh hưởng mang tính hủy diệt của dòng dõi gian ác trên dòng dõi thánh thiện.

Một khi người thuộc về Chúa mở cửa lòng mình, đời mình, nhà mình cho sự gian ác bước vào thì sức tàn phá và hệ lụy của nó là vô cùng khủng khiếp. Nếu anh chị em hoặc con cháu anh chị em chưa phải là dạng ‘ván đã đóng thuyền’ thì đừng bao giờ đi vào vết xe đổ này nha. Giá phải trả là không kể xiết đâu đấy.

Giô-ram là thái tử, lên nối ngôi cha nhưng không tin chắc ‘sự kêu gọi’ của mình. Thế cho nên, để chắc ăn chàng bèn giết sạch các em mình và tất cả những lãnh đạo nào có vẻ là ‘thế lực thù địch’. Thà giết lầm hơn bỏ sót. Giô-ram thật đáng mặt là rể ‘thảo’ của vợ chồng Ahap – Giê-sa-bên.

“Bởi vì người đã lìa bỏ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của tổ phụ người” (21: 10), nên các nước, các bộ tộc chư hầu như Ê-đôm, Lipna cùng lìa bỏ người. Đó là luật. Luật: Bỏ Chúa – Được Họa.

Còn nữa, chư hầu thì lìa bỏ nhưng kẻ thù thì không hề bỏ. Ngược lại, khi ngươi lìa bỏ Chúa thì kẻ thù tứ phương sẽ nhiệt tình ‘chăm sóc’ ngươi; quân Philitin sẽ … ‘phù hộ’ ngươi.

Chưa hết, Giô-ram được khuyến mãi thêm gói ung thư trọn bộ đồ lòng, hưởng dương 40 tuổi. Vua qua đời mà không ai thương tiếc, lửa tàn, hương lạnh (21: 18-20). Thật bi đát.

Việc Achaxia (22: 1), rồi Giô-ách (22: 11-12) sống sót khỏi cơn sát hại hoặc của dân ngoại hoặc của người nhà minh chứng về sự tể trị cách lạ lùng của Đức Chúa Trời đối với dòng dõi của Đa-vít. Thế lực gian ác dù có nham hiểm, thủ đoạn đến đâu đi nữa thì cũng không thể nào thắng hơn Chúa, không thể nào phá hỏng kế hoạch của Đức Chúa Trời đối cùng một dân tộc, một gia tộc được.

Khác với cha ông của mình là … ác đều, trước sao sau vậy, thì hai vị vua tiếp theo là Giô-ách và Amaxia thì lại … ‘trước đẹp sau đau’.

Khi thượng tế Giê-hô-gia-đa cũng là dượng và như là bố nuôi của mình còn sống thì Giô-ách sống và phục vụ Chúa rất chi là ô-kơ. Nhưng vừa khi ‘đối tượng ngăn trở’ bị cất đi, thì cậu ta a-lê-hấp quay lưng lại với Chúa ngay lập tức. Giô-ách là mẫu người giữ đạo vì người khác. Đây là những người tin thờ Chúa, sốt sắng làm công việc Chúa vì muốn làm đẹp lòng bố mẹ, người thân hay người mà mình chịu ơn, tức người cưu mang giúp đỡ mình. Những người này CHƯA BAO GIỜ sốt sắng làm công việc Chúa vì Chúa cả. Họ cố gắng làm mọi chuyện đó để đẹp lòng con người chớ chưa bao giờ nhằm làm đẹp lòng Chúa.

Liên quan đến vua Giô-ách thì có một nguyên tắc được lập lại, nhưng ở thế đối ngược. Ri nè: chỉ có Đức Chúa Trời mới có thể khiến cho số ít thắng số đông, người yếu thắng kẻ mạnh. Thế nhưng, còn có file đính kèm nữa: nếu ta tìm kiếm Chúa thì ta thắng, địch thua; và ngược lại, nếu ta lìa bỏ Chúa thì ta thua địch thắng. Bằng chứng đây: “Đạo binh Sy-ri kéo đến có ít người, Đức Giê-hô-va lại phó một đạo binh rất đông (tức là quân Giu-đa của vua Giô-ách) vào tay chúng nó, bởi vì họ đã lìa bỏ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của tổ phụ mình” (24: 24).

Trong việc Amaxia vâng lời Chúa không sử dụng đội quân đánh thuê Y-sơ-ra-ên trước trận chiến với Ê-đôm cho thấy rằng, để vâng lời Chúa đôi khi chúng ta phải chấp nhận lỗ. (Trong trường hợp này, thì lỗ là do quyết định sai lầm của Amaxia trước đó). Thế nhưng, Chúa không để cho chúng ta chịu thiệt thòi đâu. “Đức Giê-hô-va có thể ban cho vua nhiều hơn số ấy” (25: 9). Điều đó là chắc chắn.

Còn việc, Amaxia sau khi đánh thắng Ê-đôm lại “đem các thần của dân Sê-i-rơ về, lập lên làm thần của mình quì lạy trước mặt chúng nó” (25: 14) là một lời cảnh báo mạnh mẽ cho tất cả chúng ta về cám dỗ thờ lạy hình tượng. Cám dỗ này không miễn trừ ai hết. Đặc biệt là những ai không có lòng trọn thành đối với Đức Chúa Trời.

Từ chỗ xây lưng khỏi Chúa đi thờ hình tượng, Amaxia đã để cho lòng kiêu ngạo lên ngôi. Mà từ kiêu cho đến … tiêu thì cách nhau chỉ khoảng một cây sào thôi. Nhớ nha.

Có quá nhiều bài học đúng không? Nhưng toàn bài cũ không à. Vấn đề là ta có muốn thuộc hay không mà thôi.

TRONG TỐI, NGOÀI TƯƠI

2 Sử Ký 17-20 

Bốn chương Kinh Thánh hôm nay chỉ tập trung nói về mỗi một người: vua Giê-hô-sa-phát. Với ‘thời lượng’ dài như thế thì đích thị là ông Thiện rồi. Vâng, Giê-hô-sa-phát là một vị vua tốt, đẹp lòng Đức Chúa Trời. Có thể nói Giê-hô-sa-phát là Sa-lô-môn phiên bản 2.0 đấy.

Nếu Giê-hô-sa-phát mà ‘âu cơ’ (ok) như thế thì tại làm sao lại có chuyện ‘trong tối, ngoài tươi’?

Trong ngoài ở đây chỉ là vị trí của các chương mà chúng ta đọc hôm nay thôi. He he. Hai chương bên ngoài, tức 17 và 20 thì đề cập toàn chuyện tốt của Giê-hô-sa-phát, còn 2 chương bên trong 18-19 thì lại nói về việc liên minh dại dột với bạo chúa A-háp, người mà Chúa ghét. Trong tối ngoài tươi là vậy.

Nguyên tắc chủ đạo: “tìm kiếm Chúa, vâng giữ lề luật Chúa hay đi theo đường lối Chúa thì được phước” đã được khắc họa cách hết sức rõ nét trong cuộc đời của Giê-hô-sa-phát, một vị vua thiện và cũng là một nhà cải cách triệt để, từ đời sống tôn giáo đến quản trị hành chánh trong toàn xứ sở.

Hai điểm nhấn trong đời trị vị của Giê-hô-sa-phát là tiến hành việc cải cách tư pháp nhằm thiết lập công lý trong xã hội và ‘phổ cập’ lề luật Chúa cho toàn dân. Không chỉ đơn thuần là phá hủy các hình thức thờ phượng ngoại giáo như phụ vương Asa đã làm, mà còn thiết lập nền tảng đức tin bền vững cho việc thờ phượng Giê-hô-va Đức Chúa Trời. Bằng cách nào? – Dạy Lời Chúa cách rộng khắp cho dân sự

Kết quả của việc này là gì? – “CHÚA giáng kinh hoàng xuống các nước chung quanh Giu-đa khiến chúng không dám gây chiến với vua Giê-hô-sa-phát. Người Phi-li-tin đem lễ vật và bạc triều cống vua Giê-hô-sa-phát; còn người Ả-rập cũng đem dâng vua các bầy súc vật: 7.700 con chiên đực và 7.700 con dê đực.

Vua Giê-hô-sa-phát trở nên ngày càng cường thịnh; vua xây cất đồn lũy và các thành có nhà kho trong Giu-đa. Vua cũng có nhiều nguồn dự trữ tại các thành trong Giu-đa và những binh sĩ thiện chiến tại Giê-ru-sa-lem.” (17: 10-13)

Ngoại vụ: kẻ thù không dám gây chiến, tự quy phục và xin nộp cống phẩm. Nội vụ: đồn lũy, thành quách, kho lẫm được xây dựng khắp nơi; binh sĩ thiện chiến nhiều … lủ khủ. Nếu chịu khó ‘đọc’ những hình ảnh này sang ngôn ngữ ngày nay và trong bối cảnh một hội thánh thì ta sẽ thấy đó là một hội thánh như thế nào: siêu hội thánh hay là một hội thánh thật sự tăng trưởng?

Bí quyết: có một người lãnh đạo tin kính Chúa, hết lòng tìm kiếm Chúa và chuyên tâm gây dựng dân sự bằng Lời của Đức Chúa Trời.

Đây cũng chính là điều mà Chúa muốn nói, thông qua người viết sử, đến những người Y-sơ-ra-ên vừa trở về từ chốn lưu đày, cũng như với chúng ta ngày nay.

Việc ‘sáng’ thứ hai của Giê-hô-sa-phát là cách giải quyết khủng hoảng.

Đùng một phát, liên minh do quân Siry lãnh đạo ùn ùn kéo đến như muốn ăn tươi nuốt sống Giu-đa. Tin cấp báo về đến kinh đô. Giê-hô-sa-phát sợ hãi. Rất người đúng không? Vâng vua sợ hãi, rất sợ nữa là khác. Nhưng cái cách mà ông xử lý tình huống này mới là mẫu mực nè.

Không tìm cầu viện binh như vua cha đã từng, Giê-hô-sa-phát tìm cầu Chúa. Tiếp theo, kêu gọi một ngày kiêng ăn toàn quốc. Và toàn dân đều hưởng ứng. “Người Giu-đa tập họp lại tìm kiếm CHÚA; thật vậy, người Giu-đa từ khắp các thành đến tìm kiếm CHÚA.” (20: 4)

Kết quả: quân thù tự giết nhau tanh bành luôn.

Khi đối diện với nan đề, những hội thánh theo tinh thần Ngũ Tuần, Ân Tứ thường sử dụng “giải pháp Giê-hô-sa-phát” này, thế nhưng có bao nhiêu gia đình, kể cả gia đình những người hầu việc Chúa, khi gặp chuyện đã biết cùng nhau kiêng ăn hạ lòng tìm kiếm sự cứu giúp của Chúa?

Sẽ có những nan đề mà từng thành viên trong gia đình, hay trong hội thánh cầu nguyện và kiêng ăn cách riêng lẽ (cá nhân) thì không đạt được kết quả đâu. Gia đình bạn đã có lần nào cùng hạ lòng kiêng ăn cầu nguyện tìm kiếm Chúa chưa?

Đó là mảng sáng, là chuyện ‘tươi’ của Giê-hô-sa-phát. Giờ sang chuyện tối.

Chuyện ‘một đêm khuya’, tức tối hù của Giê-hô-sa-phát là “mang ách chung với kẻ chẳng tin”.

Trước hết, đó là chuyện Giê-hô-sa-phát đã ngồi sui với A-háp khi cưới con gái A-háp là Athali cho con trai mình là Giô-ram. Đúng là môn đăng hộ đối thật và cũng có thể chúng xứng đôi vừa lứa thật nhưng đó không phải là cuộc hôn nhân theo ý muốn của Đức Chúa Trời.

Vì việc kết sui gia với Ahap mà Giê-hô-sa-phát bị Chúa quở trách và bị Chúa giận. Sém chút nữa là chàng Giê đã mất mạng tại trận tiền rồi.

Còn chuyện thứ hai là hùn hạp làm ăn với con vua Ahap là Achaxia, người có nickname là “ăn ở rất gian ác” (20: 35-37). Dự án đóng tàu này hoành tráng cỡ Vinaline chớ không ít đâu nha. Nhưng Trời bất dung gian, nên chưa kịp hạ thủy tàu đã bị bể tanh bành xí quách. Nói cách khác, công cuộc hợp tác kinh doanh này bị đổ bể ngay từ đầu. Thật ra thì Chúa còn thương mới được như vậy, chớ không thì … mất cả người lẫn tàu cơ.

Nhớ nha anh chị em, hôn nhân là một, hợp tác làm ăn là hai: “Chớ mang ách chung với kẻ chẳng tin!”

Vì Chúa thấy trong Giê-hô-sa-phát “còn có điều lành” nên tha mạng cho ông, nên chỉ có đội tàu viễn dương là đi đứt. Hãy nhìn mảng tối trong đời vị vua thiện này mà răn mình, hới anh chị em, để chúng ta còn cả mạng lẫn ‘tàu’.

Bảo trọng, bảo trọng!

TỪ AB ĐẾN AS

2 Sử Ký 13-16 

Cần phải nói ngay rằng, AB và AS ở đây không có chút gì dính đến bóng đá nhé, kẻo không  mấy fan của Seria A nhầm với AS Roma thì nguy. AB và AS chỉ là tên của 2 cha con nhà … vua: Abigia và Asa. Rứa thôi. He he.

Mà hay lắm nha, chuyện của hai cha con nhà này trong sách 1 Các Vua chỉ được đúng vỏn vẹn có 24 câu, chưa được một chương (chương 15), nhưng mà sang Sử Ký lại được dành thời lượng đến những 4 chương cơ đấy. Rõ ràng là có ‘ý đồ’, đúng không?

Còn nữa, phát hiện này thú vị nè: hễ ông (vua) Thiện thì được nói nhiều, còn ông Ác thì luôn bị cắt ngắn. Bằng chứng, ông cha Abigia chỉ được 1 chương, còn ông con Asa thì chiếm mai-cờ rô-phôn đến 3 chương luôn. 

Tuy Abigia thuộc đội hình Ác (1 Vua 15: 3) nhưng trong sách Sử Ký này, lại đố kiếm ra chút … ác nào của ổng à nha. Trong chương 13 của sách 2 Sử Ký hôm nay, người viết sử chỉ … zoom (cận cảnh) có một sự kiện duy nhất trong đời trị vì của cháu … cố nội Đa-vít mà thôi. Đó là trận chiến oai hùng của Abigia (Nam triều) trước Giê-rô-bô-am (Bắc quốc). Nếu nói đẹp thì đây mới thật sự là “trận đánh đẹp”, đây mới “có thể viết thành sách” nè.

400 nghìn nghênh chiến với 800 nghìn. Tàn cuộc: Y (Y-sơ-ra-ên) tám trăm còn đúng 3 trăm, U (Giu-đa) bốn trăm còn nguyên 4 trăm. Chơi 2 kèm một như thế mà thua liểng xiểng mới đau chớ. Nhưng Y thua không phải vì U giỏi mà là vì CHÚA uýnh trận thay U!

Bài học ở đây là Ác vẫn được Chúa thương, một khi người ấy chạy đến nương nhờ nơi Chúa. Ác mà chịu hạ mình kêu cầu Chúa thì Chúa vẫn giải cứu. Điều này khích lệ và an ủi những người vừa trở về từ chốn lưu đày – đối tượng đầu tiên mà sách Sử Ký nhắm đến – rất nhiều. Và hẳn nhiên, nguyên tắc này vẫn nghiệm đúng cho chúng ta.

Abigia đã có một trận thắng để đời. Ông đã khiến cho đối thủ của mình là Giê-rô-bô-am phải thân bại danh liệt. “Suốt thời trị vì của A-bi-gia, Giê-rô-bô-am không còn khôi phục thế lực được nữa. … Còn A-bi-gia được cường thịnh,” (13 : 20-21). “Như vậy trong lúc ấy, dân Y-sơ-ra-ên bị sỉ nhục, còn dân Giu-đa được thắng hơn, vì chúng nhờ cậy nơi Giê-hô-va Đức Chúa Trời của tổ phụ họ.”(13: 18).

Bí quyết thành công nằm ở chỗ: NHỜ CẬY CHÚA hay TIN CẬY CHÚA!

Một ông Ác mà nhờ cậy Chúa còn được Chúa thương như rứa, nếu ta mà thuộc nhóm Thiện thì tầm mức chiến thắng, tầm mức thành công sẽ lớn cỡ nào nữa nhỉ?

Xong. Giờ sang Asa, vị vua “làm điều thiện và ngay thẳng dưới mắt Giê-hô-va Đức Chúa Trời của mình” (14: 2). Ông là người đầu tiên tiến hành cuộc cải cách tôn giáo cách quyết liệt tại vương quốc Giu-đa. Mọi hình thức và nơi chốn thờ phượng ngoại giáo trong xứ sở đều bị phá hủy hoàn toàn. Thậm chí, hoàng thái hậu, tức mẹ của mình cũng bị truất ngôi cách dứt khoát vì tội thờ hình tượng.

Đối với Asa thì quan điểm là rất rõ ràng: chỉ thờ phượng mỗi mình Giê-hô-va Đức Chúa Trời mà thôi. Trong xứ chỉ duy nhất có một Chúa, không có chuyện ‘lờ đờ nước hến’. Cá nhân ông làm gương; gia đình ông làm gương. Rất dứt khoát. Lãnh đạo mà như thế thì bảo sao ‘làng nước’ không răm rắp đi theo.

Lòng tin cậy của ông nơi Chúa được thể hiện rõ trong lời cầu nguyện với Chúa trước trận chiến “một chọi hai” với vua Xê-rách và đạo quân Ê-thi-ô-bi: “Lạy Đức Giê-hô-va! Ngoài Chúa, chẳng ai giúp người yếu thắng được người mạnh. Lạy Giê-hô-va Đức Chúa Trời của chúng con! Xin giúp đỡ chúng con, vì chúng con nương cậy nơi Ngài. Nhân danh Chúa, chúng con đương đầu cùng đoàn quân đông đảo nầy. Đức Giê-hô-va ôi! Ngài là Đức Chúa Trời của chúng con, xin đừng để loài người thắng hơn Chúa!” (14: 11)

Tin quyết như thế mà Chúa không đẹp lòng mới là lạ, cầu nguyện như thế mà Chúa không ban chiến thắng mới là lạ. Một triệu chớ đến 10 triệu hay 100 triệu quân thù cũng sẽ bị quét sạch mà thôi.

Một nguyên tắc nữa mà vua Asa đã ‘vô tình’ tiết lộ: “chúng ta đã tìm kiếm Ngài nên Ngài ban cho chúng ta bình an mọi bề” (14: 8). Tìm kiếm Chúa thì sẽ được BÌNH AN mọi bề. Nhớ nha.

Tuy vẫn nhận được danh hiệu “trọn lòng với Chúa suốt đời” (15: 17) nhưng đến cuối đời Asa lại sinh ra … ‘đổ đốn’. Có lẽ, “già sinh tật” chăng nên A không còn tin cậy Chúa nữa khi bị kẻ thù phương Bắc gây rối. Và rồi khi Chúa sai tiên tri của Ngài đến quở trách thì thay vì nhận lỗi, Asa cho “hốt liền, không nói nhiều”. Không dừng lại ở đó, Asa còn cho ‘nhập kho’ tất cả những người chống đối trong dân luôn.

Kết cuộc: anh í được ‘tặng’ cho một cục gút (gout) nơi chân. Còn đây là cáo phó: “Suốt hai năm đằng đẳng, dù được các y bác sĩ hoàng gia tận tình chăm sóc, điều trị, cứu chữa, nhưng do tuổi cao, … gút nhức và đặc biệt là không thèm ‘chơi’ với Đức Giê-hô-va nữa, nên quốc vương Asa đã lìa trần sau 41 năm cầm quyền lãnh đạo. Hoàng gia Giu-đa vô cùng thương tiếc báo tin!”

‘Chủ trương’ của các sách Sử Ký là … ‘tốt khoe, xấu che’, nhưng ở đây lại phơi bày chuyện xấu của ông Thiện thì chắc chắn là có ‘ý đồ’ rồi. Vâng, có một bài học cho chúng ta từ câu chuyện Asa cầu viện Bên-ha-đát, vua Siry để chống lại mưu đồ bao vây, cấm vận của vương quốc phía Bắc là Y-sơ-ra-ên.

Nếu so với một triệu quân Ê-thi-ô-bi trước đó thì mấy trăm ngàn quân của Y-sơ-ra-ên chẳng là … cái đinh gì. Vậy mà Asa … ‘bỗng dưng thấy hốt’ là răng? Tại sao lúc trước thì tin cậy Chúa quyết liệt luôn, còn giờ lại … xụi?

Thế mới hay, hôm qua anh hùng không có nghĩa là hôm nay ta hiển nhiên cũng sẽ là anh hùng; hôm qua ta có thể là anh hùng đức tin nhưng hôm nay, nếu không cẩn thận, thì ta có thể trở nên là anh hùng đứt … bóng đó nha. Đức tin phải được nuôi dưỡng, vun trồng mỗi ngày.

Nuôi bằng chi, vun bằng gì? – Bằng Lời Chúa chớ chi.

Còn nữa, việc Asa lấy hết “bạc vàng trong kho của đền thờ Đức Giê-hô-va và trong kho của cung vua” để nhờ kẻ thù đuổi kẻ thù thì thế nào? Lấy “phần của Chúa”, lấy những gì thuộc về Chúa để cầu xin sự giúp đỡ của con người thì có cái gì đó không ổn, đúng không?

Thế nhưng, … ‘được việc’ à nha. Hiệu quả rõ ràng quá còn gì. Bỏ ra ít ‘đạn’ mà ‘được việc’, mà giải quyết được vấn đề cách nhanh chóng rồi còn gì.

Anh chị em có nhìn thấy phiên bản này được người ta, kể cả con dân Chúa vô tư áp dụng rộng rãi khắp mọi lĩnh vực trong đời sống hằng ngày không?

Ừ, đúng là được việc thật nhưng trong mắt Chúa thì “trong việc nầy, vua đã cư xử cách dại dột nên từ nay về sau, vua sẽ phải luôn đương đầu với chiến tranh” (16: 9b). Ừ, đúng là bằng cách này con cũng có thể giải quyết được vấn đề mà con đang đối diện nhưng TỪ RÀY VỀ SAU CON SẼ PHẢI GẶP ‘NÓ’ HOÀI. Lẽ ra, con đã có thể được GIẢI CỨU VĨNH VIỄN KHỎI NHỮNG KẺ THÙ NÀY, thậm chí con đã có thể đập nó một phát chết tươi luôn, nếu con nương cậy Ta, tìm kiếm sự giúp đỡ của Ta.

Có phải anh chị em đang bị Ba-sê-a nào đó tấn công và rắp tâm ngăn cản, cấm vận hay làm khó dễ anh chị em chăng? Có phải anh chị em đang chuẩn bị “bạc vàng của Chúa và của mình” để nhờ người khác giúp đỡ cho tai qua nạn khỏi chăng? Hãy đọc lại cho kỹ câu Kinh Thánh ở trên (16: 9b) trước khi hành sự nhé. Khá nhớ rằng, “mắt của CHÚA soi xét khắp thế gian, đặng giúp sức cho kẻ nào có lòng trọn thành đối với Ngài” (16: 9a).

Khá vững lòng, đừng lo sợ. Nan đề, áp lực vây phủ là cơ hội để học biết về Chúa và quyền năng của Ngài. Đó là cơ hội để đức tin chúng ta được nâng lên một cấp độ cao hơn.