LỜI CUỐI CHO NHAU

Sáng Thế ký 48-50

Ba đoạn cuối cùng của sách Sáng Thế ký hôm nay chủ yếu ghi lại những lời cuối cùng của Gia-cốp cho con cháu mình và Giô-sép cho các anh mình. Thế nhưng, không ít bài học có thể rút ra được từ nơi những ‘lời cuối’ này của 2 vị tổ phụ đức tin.

Trước hết, là từ trong những lời chúc phước của cụ Israen, trước là cho 2 cháu nội và sau cho 12 con trai mình. Đây đích thị là những lời tiên báo mang tính mặc khải.

Điều mà chúng ta cần lưu ý là cụ đã ‘phán’ rõ … khác nhau về ‘số phần’ của những đứa cháu, và đặc biệt là của những đứa con. Lúc ‘phán’ thì mắt cụ đã mờ nhưng cụ không có lú à nha. Cụ cũng không có bị ‘nhập’ theo kiểu nói mà không biết nói chi. Bằng chứng là khi được Giô-sép ‘chỉnh sửa’, cụ lên tiếng ngay: “cha biết, con, cha biết” (48: 19). Thế mà, cụ có vẻ không công bằng cho lắm hay sao í. 

Ừ, thì Giô-sép có công lớn, ‘nó’ được gấp đôi cũng chẳng sao; còn 11 đứa khác thì phải ‘ăn đồng chia đủ’ chớ. Dường như cụ có tính ‘thù dai’ hay sao ấy. He he. Chẳng thế mà chuyện loạn luân của anh cả Ruben, rồi chuyện giết người hàng loạt của cậu Hai và cậu Ba, cụ kể lại hết đó thôi.

Thoạt nhìn thì đúng là như thế, nhưng nếu nhìn vào đời sống đức tin của từng anh con trai này, chúng ta sẽ phần nào khám phá ra được tại sao phúc phần của từng người lại khác biệt như vậy. 

Phúc phần tương lai mà từng người nhận lãnh được không bởi công khó, hay bởi sự hy sinh trước đó của người ấy đối với Chúa. Phần phúc mà một người nhận lãnh được tùy vào ‘khả năng sinh lợi’ của người ấy, tức là khả năng sử dụng ơn ấy, phúc ấy một cách có hiệu quả nhất, mang lại ích lợi nhất, cho nhiều người nhất, nghĩa là cho cộng đồng, cho xã hội trước nhất, rồi sau mới cho riêng mình.

Bạn đã đọc ẩn dụ về các ta-lâng trong Phúc Âm Mathiơ 25: 14-30 chưa? Nguyên tắc ‘chia của’ là: “Người nhiều, kẻ ít KHÁC nhau, TÙY THEO KHẢ NĂNG của từng người”. Khả năng gì? – Khả năng sinh lợi từ số vốn đó.

Vấn đề không nằm ở chỗ ta khoái ơn (ân tứ) nào, ta thích loại phước gì. Việc đó Cha quyết định. Cha biết ‘món’ nào ‘hợp’ với riêng mỗi chúng ta, vì Cha đẻ chúng ta ra mà. Và đặc biệt hơn, trước khi sinh ra ta, Cha Trời đã có sẵn một mục đích, định sẵn một chức năng cụ thể cho ta rồi. Cho nên, đến giờ tiên báo phúc phần thì cũng giống như là lúc trang bị công cụ thích hợp để ‘hành sự’, để thực thi cái chức năng mà Ngài đã chỉ định trước cho ta đấy thôi.

Thế thì, điều mỗi một chúng ta nên làm, không phải là bằng mọi cách, cố nâng mình lên để cho ‘đạt và vượt’ với ai kia, mà là (nếu có cố thì hãy cố) ‘nâng’ đức tin của mình lên, sử dụng cho hết công suất của nó ngõ hầu hưởng được ‘trọn gói’ phước mà Chúa đã ‘bổ’ xuống trên mình. 

Không phải quá khứ của chúng ta, mà là tâm tánh của chúng ta mới đóng vai trò quan trọng trong việc nhận phúc phận ở tương lai đấy. Việc ta thích ‘sống cho mình’ hay khoái ‘sống cho người’ cũng dự phần không nhỏ trong việc ‘hút’ phước Trời từ nơi Cha Thiêng Thượng đến trên tương lai của mỗi một chúng ta.

Thế là những lời cuối của ông cha dành cho cháu con đã xong, giờ quay sang những lời cuối em dành cho anh, tức là những lời của Giô-sép cho các anh của mình.

Mười bảy năm đã qua, kể từ ngày gia đình đoàn tụ, sau kỳ tang ông cụ, mấy anh trai Giô-sép bổng dưng … thấy hốt, khi nhớ lại chuyện xưa. “Biết đâu đấy, ‘quân tử báo thù mười năm chưa muộn’ mà; Giờ mà chú ấy mà muốn á, đập phát chết tươi. Có mà chạy đàng giời”. (Mười năm mà còn thù thì tiểu nhân chớ quân tử nỗi gì. He he)

Các anh nghĩ thế là vì có khối người ‘tha thì tha’ nhưng không thể ‘thứ’; ừ thì tha, đồng ý bỏ qua nhưng quên thì không đời nào, quyết ‘sống để dạ, chết mang theo’ mới thôi. Kinh.

Thế nhưng, tha thứ thật sự là đì-lít, là xóa khỏi bộ nhớ tất tần tật, tuốt tuồn tuột những gì mà người đó đã ‘chơi’ mình, dù là ‘chơi mình đến độ ‘lên bờ, xuống ruộng’ đi nữa. Tha thứ thật sự là sau hết mọi chuyện, gặp lại ‘nó’, mình – chớ không phải ‘nó’ – vẫn đối đãi như xưa. Lòng mình – vâng, lòng mình, tức là sâu thẳm bên trong mình – không có gì ‘lăn tăn’, không có gì gượng gạo. Tha thứ thật sự là về sau, khi được tin ‘nó’ thành công ta không ‘cay’, lúc nghe chuyện ‘nó’ thất bại ta không ‘sướng’. Tha thứ thật là rứa đó. Tha cho người như Chúa đã cho ta. 

“Ngài không bắt tội luôn luôn, cũng chẳng giữ lòng giận đến đời đời. Ngài không đối đãi với chúng ta theo tội lỗi chúng ta, cũng không báo trả chúng ta theo sự gian ác của chúng ta”  (Thi thiên 103: 9-10)

“Hãy cư xử với nhau cách nhân từ và dịu dàng, tha thứ nhau như Đức Chúa Trời đã tha thứ anh em trong Đấng Christ vậy” (Epheso 4: 32)

Làm răng được? 

Tha cho người khác là mạng lịnh của Chúa mà mỗi một chúng ta phải thực hiện, chớ không phải là một lời đề nghị mà chúng ta thích thì nghe, còn không thích thì bỏ qua. Do đó, vấn đề không còn nằm ở chỗ ‘nó’ có xứng đáng để được tha hay không, mà là ta có vâng lời Chúa tha cho ‘nó’ hay không. Đối tượng phải ‘thi hành án’ giờ là ta, là bạn và tôi, chớ không còn là ‘nó’, kẻ gây án nữa. Thế mới đau. Hic. 

Khi tha cho người khác là ta đang ‘làm ơn’ cho chính mình, chớ không phải là làm ơn cho người, như ta vẫn lầm tưởng đâu nhé. 

Nếu xem những thương tổn, đau đớn mà mình phải chịu là chuyện do con người mà ra, thì ta sẽ hận ‘quân gây án’ thấu xương luôn, ta sẽ nguyện trở thành ‘người trong cõi nhớ’ (nhắc tới nhớ liền. Hic), còn nếu coi những chuyện đó là ‘bởi Chúa mà có’ thì việc thứ tha kia sẽ nhẹ tựa … bông gòn. He he. 

Là răng? – Vì Chúa là tốt lành. “Mọi ơn lành tốt đẹp và tặng phẩm toàn hảo đều đến từ thiên thượng, được ban xuống từ Cha của sự sáng; trong Ngài không có sự thay đổi, cũng chẳng có bóng của sự chuyển dịch” (Gia-cơ 1: 17). Nôm na thế này: vì Chúa là thiện lành, là tốt đẹp nên không có gì xấu, ác có thể đến từ Chúa được. 

Do đó, nếu chuyện kia Chúa cho phép xảy ra, dù ta chưa hiểu tại làm răng, thì vẫn có thể biết chắc cú một điều: chỉ có tốt, từ tốt đến … trên cả tuyệt vời thôi. Mà nếu đã chéc cú như thế thì ngần ngại gì mà không cho ‘nó’ một cái like, chính xác hơn, là cho mình một cái ƠN nhỉ.

Chuyện rằng, ở Phi châu người ta bẫy khỉ bằng cách cho một nắm quả hạnh thơm lừng vào bên trong những chai thủy tinh rất nặng, cổ chai dài và hẹp. Sau đó mang bỏ những chai này lăn lóc trong rừng. Sáng hôm sau họ sẽ quay lại khu rừng để bắt từng chú khỉ một mà tay đang bị mắc kẹt trong chai. Thật ra, nếu lũ khỉ biết buông những quả hạnh đang nắm trong tay ra thì ... khỉ đi đường khỉ ngay. Nhưng mà các chú nhà ta cứ quyết thà chết chớ không chịu … buông tay, nên cuối cùng đành nhắm mắt, buông tay đi vào … nồi cao khỉ cốt!

Ma quỷ cũng ‘chơi’ đúng bài như vậy đối với mỗi một chúng ta đấy. Hãy thành thật với chính lòng mình xem, bạn đang ‘thủ nắm đấm’ đối với kẻ gây thương tổn, đau đớn cho mình, hay đang xòe tay ra cho người, nhưng thật ra là đang làm ơn cho mình, như Giô-sép đã từng đối với các anh của mình trên đất Ai cập thuở xưa?