ĐỀN THỜ MỚI

Ê-xê-chi-ên 40-43

Hai mươi năm về trước, Ê-xê-chi-ên đã thực hiện một chuyến du lịch về Jerusalem trong một phương tiện “siêu hình, siêu tốc” để công bố sự sụp đổ của nó (8: 1-3). Giờ đây, trong chuyến đi tương tự, ông trở lại thành đô đã bị hủy phá này để tiên báo về sự tái thiết của nó.

Phần đầu tiên trong sự hiện thấy cuối cùng của Ê-xê-chi-ên, là 4 chương (40-43) mà chúng ta đọc hôm nay, tập trung mô tả về Đền Thờ Chúa – trung tâm mọi sinh hoạt của xã hội và dân tộc Israen trong thời kỳ hồi sinh, phục quốc. Và bốn chương Kinh Thánh này đã, đang và sẽ còn khiến cho bao nhiêu người đọc – từ hạng bình dân tới bậc tri thức – ‘đâu cái điền’ là … điên cái đầu … dài dài.

Đơn giản là vì không cách chi hiểu cho thấu suốt ngọn ngành được.

Đúng là Đền Thờ được đề cập đến, nhưng dường như Ê-xê-chi-ên chỉ quan tâm đến việc ghi số đo: dài, ngang, cao, rộng của công trình, chớ không ngó ngàng gì đến những vật dụng thờ tự trong đó hay sao í. Không hiểu là bác í cố tình bỏ qua hay là những vật dụng đó thật sự không có trong Đền Thờ mới này, nhưng rõ ràng là thiếu nhiều lắm đấy. Từ trong ra ngoài chỉ còn có mỗi chiếc bàn dâng tế lễ thiêu!

Chính vì ‘khác người’ như thế nên sự hiện thấy về Đền Thờ của Ê-xê-chi-ên cho đến nay vẫn còn có nhiều cách giải thích khác nhau, hoặc hiểu theo nghĩa bóng hoặc hiểu theo nghĩa đen.

Nghĩa bóng thì cho rằng Đền Thờ chỉ là hình bóng, là biểu tượng về sự hồi sinh của dân tộc Israen, hoặc có người còn … ‘tít’ hơn thì Đền Thờ này là ám chỉ về Hội Thánh ngày nay.

Còn nghĩa đen thì có nghĩa là sẽ có một Đền Thờ như thế sẽ được xây dựng ở tương lai (tính từ lúc sự hiện thấy này được công bố, tức là vào năm 537 TCN). Người thì cho rằng tương lai là sau khi dân Do Thái được hồi hương, số khác lại tin vào tương lai nằm tận ở thời kỳ Thiên Hy Niên, tức 1000 năm bình an dưới sự trị vì của Đức Chúa Giê-xu Christ cơ.

Nếu là sau khi hồi hương thì tại sao Đền Thờ được tái thiết dưới thời tổng trấn Xô-rô-ba-bên chẳng giống chi với bản vẽ của Ê-xê-chi-ên cả? Còn nếu là trong thời kỳ Thiên Hy Niên thì tại sao lại còn phải dâng sinh tế bằng các con thú (vì Chúa Giê-xu đã chết đền tội một lần đủ cả cho toàn nhân loại rồi kia mà)?

Đúng là kiểu chi cũng vướng. Dầu vậy, nếu Đền Thờ này được xây dựng trong thời kỳ 1000 năm bình an thì có vẻ tương thích hơn với phần còn lại của sự hiện thấy (các chương 44-48).

Thế nhưng, dù là nghĩa đen hay nghĩa bóng thì có một điều mà chúng ta không được phép quên. Đó là sự hiện thấy về Đền Thờ của Ê-xê-chi-ên – trước hết – là một sứ điệp an ủi, đem lại hy vọng cho những người Giu-đa đang trong phận lưu đày đầy tủi nhục tại Babilon. Họ là một nhóm người không còn tổ quốc, tiêu tan mọi hy vọng vì nước mất nhà tan, Đền Thờ Chúa đã bị hủy phá tan tành.

“Hỡi con người, hãy lấy mắt mà xem, lấy tai mà nghe và để lòng vào những việc mà tôi sẽ tỏ cho ông; vì để cho ông nhìn thấy mà ông được đem đến đây. Vậy hãy thuật lại mọi điều ông thấy cho nhà Y-sơ-ra-ên.” (40: 4)

Vì người đọc và người nghe là “nhà Y-sơ-ra-ên” thời bấy giờ, nên Ê-xê-chi-ên bắt buộc phải sử dụng những khái niệm, những hình ảnh mà họ quen thuộc (nhưng hẳn nhiên là không đầy đủ) để diễn tả những điều ông được thấy, tức những điều sẽ xảy ra ở tương lai. Có thể lắm, “việc dâng sinh tế” trong sự hiện thấy về Đền Thờ là nằm trong kiểu truyền thông … ‘thiếu vốn từ’ như thế đấy. Vì từ xưa cho đến lúc đó, đối với người Y-sơ-ra-ên thì chỉ có duy nhất một kiểu thờ phượng Đức Chúa Trời mà thôi – thờ phượng với các nghi thức dâng sinh tế!

Trước đó, trong các sứ điệp của mình tiên tri Ê-xê-chi-ên đã loan báo về sự hồi sinh của dân tộc Israel (các chương từ 34-39). Và giờ đây, là việc tái lập nơi chốn thờ phượng (chương 40-42). Một khi sự thờ phượng Chúa được thiết lập đúng quy cách thì sự hiện diện đầy vinh hiển của Chúa cũng sẽ trở lại (chương 43).

Không biết đằng sau những số đo (am-ma, cu-đê) khô khan kia có ẩn chứa sự dạy dỗ gì cho dân sự Chúa ngày xưa, cũng như cho chúng ta ngày nay hay không, nhưng thiết kế Đền Thờ mới này thì nhắm vào mục đích phân rẽ thánh phàm là khá rõ (42: 20).

Theo đó, phần hành lang của Đền Tạm Môi-se hay Đền Thờ Sa-lô-môn xưa thì giờ đã được gọi là phần sân trong hay hành lang trong (inner court). Chỉ người nào dâng lễ thì mới được vào khu vực này, và người ấy phải đi qua 2 cổng có bảo vệ nghiêm ngặt.

Chúng ta học được điều gì qua việc này?

Sẽ không bao giờ có chuyện Đức Chúa Trời giảm tiêu chuẩn thánh khiết đối với những người đến thờ phượng Ngài cả. Dù dân Chúa xưa đã thất bại trong việc giữ sự thánh khiết khi thờ phượng Chúa – và hậu quả là họ bị Chúa giận, bị Chúa phó cho dân ngoại bắt làm phu tù – nhưng không vì thế mà Chúa hạ tiêu chuẩn, giảm yêu cầu đối với họ. Ngược lại, Chúa còn đòi hỏi tất cả những ai đến thờ phượng Ngài phải khác đời, phải tách biệt, phải nên thánh càng hơn, “vì nếu không nên thánh thì chẳng ai được thấy Đức Chúa Trời” (Hê-bơ-rơ 12: 14)

“Hỡi con người, hãy mô tả đền thờ cho nhà Y-sơ-ra-ên để họ biết xấu hổ về tội lỗi mình. Hãy để họ đo theo kiểu mẫu nầy. Khi họ hổ thẹn về mọi điều mình đã làm thì con hãy cho họ xem đồ án của đền thờ: sự sắp đặt, đường ra, lối vào, tất cả các đồ án, các quy định và tất cả luật lệ về nó. Hãy viết những điều ấy trước mắt họ để họ giữ lấy mọi đồ án lẫn luật lệ của nó để tuân theo.” (43: 10-11)

Bản vẽ Đền Thờ của Ê-xê-chi-ên được giới thiệu cho dân Chúa xưa là nhằm mục đích giúp “họ biết xấu hổ về tội lỗi mình”. Khi “họ đo theo kiễu mẫu nầy” thì họ sẽ nhận ra được sai lầm, thiếu kém, và tội lỗi của họ. Và chỉ khi nào họ “xấu hổ” – tức ăn năn – về điều đó, thì họ mới được mở mắt để nhận biết “sự sắp đặt, đường ra, lối vào, tất cả các đồ án, các quy định và tất cả luật lệ”, tức thế nào là sự thờ phượng thật mà họ cần phải có là thể nào.

Ngày hôm nay, thân thể của người tin thờ Chúa chính là Đền Thờ của Chúa. Mà Đền Thờ Chúa thì cần phải biệt riêng ra thánh cho Chúa. Không phải chỉ có nơi chí thánh (là tấm lòng chúng ta); không phải chỉ có nơi thánh (là phần hồn của chúng ta); không phải chỉ có hành lang trong, (tức thân thể của chúng ta) mới cần phải biệt riêng ra thánh. Chúng ta cần biệt riêng ra thánh cả hành lang ngoài (gia đình của chúng ta). Hơn thế nữa, chúng ta cần phải thiết lập một bức tường xung quanh gia đình mình, cá nhân mình để ngăn cách “nơi thánh với nơi tục”.

Anh chị em có sẵn sàng “đo theo kiểu mẫu” của Chúa cho Đền Thờ mới của Ngài là chính thân thể và đời sống của anh chị em không?