TRƯỚC GIỜ THÀNH ĐỔ

Giê-rê-mi 34-36 

Cần phải nói rõ ngay từ đầu là Thành Đổ chớ hổng phải Thành Đô, để những ai ‘máu me’ tin tức thời sự ở quê nhà hiện giờ khỏi phải suy diễn lung tung nhé. He he. Thành ở đây là thành phố Giê-ru-sa-lem. Nó sắp bị phá đổ rồi. Và 3 chương Kinh Thánh hôm nay là những gì đã xảy ra trước khi … Thành đổ. Đơn giản rứa thôi.

Thật ra, thì phần lớn sách tiên tri Giê-rê-mi đều tập trung vào thời kỳ khoảng hơn 20 năm, trước khi … Thành đổ. Đây là thời kỳ mà bốn vị vua thay nhau cai trị trên Giu-đa theo một ‘nhiệm kỳ’ mang tính điệp khúc: 3 -11 – 3 – 11, tức 3 tháng – 11 năm (II Vua 23: 31 – 24: 20).

Trong suốt 22 năm 6 tháng của một con bệnh trong thời kỳ cuối, thôi thì đủ thứ … biến chứng và u bướu được dịp … khoe hàng. Mùi đặc trưng của bệnh nhân … ‘sắp lên đường’ đã thật sự tràn ngập khắp mọi nơi. Giê-rê-mi được chọn lựa để phục vụ trong giai đoạn lịch sử ấy, như một bác sĩ chuyên nghiệp. Nan đề duy nhất mà Giê-rê-mi gặp phải là bệnh nhân không chịu uống thuốc theo toa ông cho. Họ chỉ thích uống thuốc hạ sốt, giảm đau, xoa dầu chút đỉnh theo chỉ dẫn của mấy anh lang băm có bằng thật nhưng … học giả mà thôi.

Nè, hỏi nhỏ chút nghe: hội chúng hay đối tượng mà bạn được kêu gọi để phục vụ hay chăm sóc có ‘bà con’ xa gần gì với dân Giu-đa giai đoạn trước khi Thành đổ không? Không đến nỗi nào, đúng không? Thế thì có gì mà cứ ấm áp tư tưởng “bỏ cuộc chơi” mãi thế.

Trong 3 chương Kinh Thánh hôm nay, Giê-rê-mi lại quen ‘bài’ cũ: kẻ sau ra trước, kẻ trước ra sau. Và dường như, lúc nào Giê-rê-mi cũng ‘nhẹ tay’ hơn với vị vua cuối là Sê-đê-kia hay sao í. Còn ông vua anh Giê-hô-gia-kim ấy à, lúc nào cũng bị quất thẳng tay luôn. Mà không quất cũng uổng chớ.

Mỗi khi đọc Kinh Thánh mà gặp nhằm một câu hay một phân đoạn chỉ ra tội lỗi của mình hoặc bảo mình cần phải làm một điều gì đó, thì có ai trong chúng ta dám xé toạt trang ấy rồi đốt không?

Thế mà Giê-hô-gia-kim dám đấy. Anh í vừa ngồi sưởi, vừa nghe bộ hạ đọc sách tiên tri Giê-rê-mi. Cứ nghe xong đến đâu, ảnh cứ lấy dao rọc từ từ từng khoanh một (sách ngày xưa được cuốn lại thành cuộn), cho vào lò … để sưởi tiếp.

Đốt Kinh Thánh thì trong lịch sử xưa nay, ở Tây cũng như ở ta, không ít người đã từng, nhưng đọc xong rồi mới đốt – đốt để sưởi ấm – để nghe đọc – rồi lại đốt cho đến hết, thì Giê-hô-gia-kim là độc nhất vô nhị. Chính vì vậy nên, anh í được tặng riêng cho một phần … ‘hậu sự’ rất đặc biệt:

“Con cháu nó sẽ không được ngự trên ngai Đa-vít. Thây nó sẽ bị ném ra ngoài, phơi nắng ban ngày và dầm sương giá ban đêm” (36: 30)

Có mạng lịnh đặc biệt nào trong Thánh Kinh mà bạn đang cố tránh … ‘chộ mặt’ không? Nghe nè: dù có cố tình lảng tránh, phớt lờ hoặc phủ nhận mạng lịnh của Chúa hay thậm chí là đốt bỏ Kinh Thánh như Giê-hô-gia-kim đã làm đi nữa, thì chúng ta cũng không thể nào thay đổi được chân lý của Chúa đâu. Nói cách khác, thái độ của chúng ta đối với Lời Chúa không bao giờ có thể làm thay đổi được nội dung của Kinh Thánh.

Chỉ có Lời Chúa thay đổi được chúng ta chớ không bao giờ có chuyện ngược lại. Còn nếu việc học hỏi, nghiên cứu Lời Chúa không thay đổi được đời sống của bạn thì hoặc là bạn quá bơ-phết (perfect) hoặc là bạn đã ngâm kíu cách sai lệch rồi. Hu hu.

Ngoài câu chuyện … ‘không đụng hàng’ của Giê-hô-gia-kim trên đây, thì trong 3 chương Kinh Thánh hôm nay còn có 2 câu chuyện khác liên quan đến kinh nghiệm cá nhân của Giê-rê-mi cũng đáng để tâm suy gẫm lắm đấy.

Chuyện thứ nhất, trong chương 31, khiến ta liên tưởng đến giai điệu bài Không Tên Cuối Cùng của Vũ Thành An: “Biết bao lần em đã hứa, hứa cho nhiều rồi lại quên …”

Ông vua nhà họ Hứa ở đây có tên là Sê-đê-kia và các bậc quan chức, cùng thành phần giàu có của Giu-đa. Sau khi được Chúa giảm án (34: 4-5), Sê-đê-kia vô cùng hồ hởi phấn khởi. Trong giây phút … tốt đột xuất, Sê-đê-kia tuyên bố phóng thích tất cả nô lệ người Do Thái trong cả nước. Song niềm vui ngắn chẳng tày gang, nhiều nô lệ chưa kịp ăn bữa cơm tự do đã bị triệu tập về lại ngay vị trí cũ.

Hứa, cam kết, rồi … thất hứa. Có quyền mà, làm gì được nhau. Đây hứa lèo đấy, không giữ lời đấy, làm gì được nhau. Vâng có thể, người bị ta ‘xù’ không làm gì được chúng ta, nhưng Chúa thì có đấy.

Đây là ‘hàng khuyến mãi’ dành cho mấy tay hứa lèo nè: “Vì các ngươi không vâng lời Ta, không chịu trả tự do cho anh em đồng bào, nên Ta sẽ cho các ngươi được 'tự do’, tự do chạy vào cõi chết! Các ngươi sẽ bị chiến tranh, nạn đói và bệnh dịch tàn sát! Các dân tộc trên thế giới sẽ ghê tởm các ngươi. Ta sẽ hình phạt những kẻ đã bội giao ước Ta, không thi hành lời thề nguyện long trọng trước mặt Ta” (34: 17-18)

Biết bao nhiêu con dân Chúa ngày hôm nay, kể cả một số người hầu việc Chúa, ngày lại ngày vẫn vô tư … hứa lấy được, hứa cho có, hứa mà không cần suy nghĩ rằng mình có thực hiện điều đã hứa hay không. Kể cả hứa với Chúa, lẫn với người, từ những chuyện quốc gia đại sự cho đến những chuyện tình cảm nam nữ riêng tư.

Đức Chúa Trời của thời Giê-rê-mi với Đức Chúa Trời mà chúng ta thờ phượng ngày hôm nay cũng chỉ có một mà thôi. Ngài không hề thay đổi. Và Đấng không hề thay đổi này cực ghét mấy kẻ thất hứa, tức không giữ lời hứa, dù bé hay lớn. Bạn có biết điều đó không?

Này, xem lại đi: có nợ ai lời hứa nào không? Có cam kết gì với ai cho đến “răng long đầu trọc … lóc” không? Có hứa nguyện gì với Chúa không? Hãy nhanh chóng mà giải quyết dứt điểm đi. Đừng có đùa. Hãy nhìn vào hậu quả mà vua tôi Giu-đa đã nhận cách đầy đủ kia mà tỉnh ngộ, may ra còn kịp nhá.

Chúa phạt nặng những người thất tín nhưng cũng ban thưởng cách hào phóng cho những người trung tín. Phần thưởng Chúa dành cho gia tộc Rê-cáp (35: 18-19) minh chứng điều đó. Không phải Chúa ban thưởng cho họ vì đã không uống rượu đâu nha, dù không uống rượu là very, very good. Chúa ban thưởng vì cớ họ đã trung thành hay trung tín vâng giữ lời dạy của tổ phụ mình.

Con nhà quê bình dân (Rê-cáp) thì trung tín trong việc vâng giữ lề luật, còn con nhà “danh gia vọng tộc” (vua quan Giu-đa) thì lại bội tín. Chuyện thì bé thôi nhưng ý nghĩa dạy dỗ thì không bé đâu. Hỡi anh chị em, hãy học biết giữ chữ tín với Chúa và với người. Hãy bắt đầu từ những việc nhỏ trong đời thường: từ chuyện uống, chuyện ăn, …