Thứ Sáu, 3 tháng 4, 2015

LÒNG DẦN XA CHÚA

1 Các Vua 9-11
Với việc xây xong Đền Thờ cho Danh của Chúa tại Giê-ru-sa-len, Salomon đã đạt đến đỉnh trong sự nghiệp của mình. Chính trong thời khắc quyết định ấy, Chúa hiện ra lần thứ hai cùng Salomon với cả lời hứa và lời cảnh báo.
Nếu Salomon tiếp tục theo đường lối tin kính của cha mình, là Đa-vít, thì Chúa sẽ ban phước cho vua và làm cho ông thịnh vượng. Song nếu Salomon lạc lối đi thờ lạy hình tượng và làm những chuyện vô luân, thì Chúa cảnh báo sẽ hình phạt cả vua và dân sự của người.
Mầm mống của sự sa bại và bất phục này đã được gieo từ rất sớm trong đời sống của Salomon, giờ đây bắt đầu lộ diện.
“Ngoài con gái của Pha-ra-ôn, vua Sa-lô-môn còn yêu mến nhiều cô gái ngoại bang khác; đó là các cô gái người Mô-áp, Am-môn, Ê-đôm, Si-đôn và Hê-tít. Họ thuộc các dân mà Đức Giê-hô-va đã truyền phán với dân Y-sơ-ra-ên rằng: ‘Các con chớ kết thông gia với chúng, vì chắc chắn chúng sẽ quyến rũ các con theo các thần của chúng.’ Tuy nhiên, Sa-lô-môn vẫn yêu say đắm các cô gái ấy. Vua có bảy trăm bà vợ và ba trăm cung phi; họ làm cho lòng vua lầm lạc.”  (11: 1-3)
Cũng chính là ‘thanh niên’ này đây, người đã viết trong sách Châm ngôn rằng, “Ai tìm được một người vợ là tìm được một điều tốt” (18: 22). Nhưng dường như, Salomon không biết được khi nào ông đã có quá nhiều điều tốt thì phải! 1 nghìn vợ có nghĩa là thừa đến 999 bà lận đó. Quá xá cỡ rồi. Thừa đến thế mà không chết mới là lạ.
Tại đây, chúng ta nhận thấy điểm yếu và sự thất bại của Salomon khi lòng của vua lìa khỏi Đức Chúa Trời. Sự sa sút của Salomon bắt đầu từ đâu? Nó bắt đầu với việc vua thỏa thích vui hưởng những thành tựu rực rỡ của triều đại mình.
Tất cả những sự nguy nga, tráng lệ, rực rỡ ấy là bằng chứng về phước lành của Chúa trên đời sống của vua, nhưng cũng chính tại nơi đó việc sa bại của Salomon bắt đầu. Sự sa bại bắt đầu khi lòng ông bị những điều Chúa cấm cầm giữ. Điều này minh họa cách sống động cho chân lý mà Đức Chúa Giê-xu đã từng nói trong Bài Giảng Trên Núi: “Của cải các ngươi ở đâu thì lòng của các người cũng sẽ ở đó” (Luca 12: 34)
Trong suốt chiều dài của lịch sử Hội Thánh, không ít những người hầu việc Chúa rất nổi tiếng, rất được ơn, bổng dưng … đứt bóng, đột ngột ngã đánh oạch vì … chỉ một chữ T (hoặc tiền hoặc tình). Bề ngoài, họ là những người hầu việc Chúa nhưng bề trong thì sự vô đạo đức và thỏa hiệp đã như chứng bệnh ung thư ăn dần, ăn mòn, rồi … ăn sạch trọn ‘bộ đồ lòng’ và cả cuộc đời của ‘mấy ảnh, mấy chỉ’. Kết cuộc, chức vụ của họ bị hủy diệt hoàn toàn.
Thật ra, tiến trình ‘đứt bóng’ này thường diễn ra rất nhiều năm. Chúa nhân từ luôn cảnh báo và cho họ cơ hội để ăn năn, làm lại cuộc đời. Song nếu anh í, chị í bất chấp cảnh bảo của Chúa, ăn quen nhịn hổng quen, đâm nghiện, rồi … ‘một liều ba bảy cũng liều’ thì chuyện ‘bổng dưng … chết đứng’ chỉ còn là vấn đề thời gian thôi.
Ông í hay bà í chết thì không có gì phải ‘lăn tăn’ cả, vì gieo thì phải gặt thôi. Vấn đề là khi mấy ‘cây đa, cây đề’ này ngã thì khiến bao nhiêu cây bụi xung quanh cũng chết theo. Cây càng cao, khi ngã gây tác hại càng lớn. Salomon ngã chết, vương quốc liền bị xé làm đôi.
Bước đầu tiên trong tiến trình sa sút luôn bắt đầu từ cảm xúc và lòng ham muốn của chúng ta. Điều gì đang chiếm giữ vị trí số một trong tâm trí, trong ước muốn, trong cảm xúc của anh chị em? Nếu đó không phải là điều Chúa chấp thuận, nếu đó là điều Chúa không cho phép, thì anh chị em đang gieo mầm của sự hủy diệt trong đời sống của chính mình như Salomon đã từng.
Hãy xem những kết quả thảm hại trong những câu sau:
“Sa-lô-môn đã đi theo nữ thần Át-tạt-tê của người Si-đôn và thần Minh-côm, một thần đáng ghê tởm của người Am-môn. Như thế, Sa-lô-môn đã làm điều ác dưới mắt Đức Giê-hô-va, không hết lòng theo Đức Giê-hô-va như Đa-vít, cha vua.
Bấy giờ, Sa-lô-môn xây một nơi cao trên núi đối diện với Giê-ru-sa-lem cho thần Kê-mốt là thần đáng ghê tởm của người Mô-áp, và cho thần Mo-lóc là thần đáng ghê tởm của người Am-môn. Vua cũng làm như vậy cho tất cả các bà vợ ngoại bang của mình; họ xông hương và dâng sinh tế cho các thần của mình.
Đức Giê-hô-va nổi giận với Sa-lô-môn vì lòng vua lìa bỏ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, Đấng đã hai lần hiện ra với vua” (11: 5-9)
Không thể nào tưởng tượng được, chính Salomon lại đi xây những nơi thờ phượng cho những thần tượng ghê tởm của dân ngoại, trong đó có Kê-mốt, một tà thần chỉ đòi hỏi sinh tế là thiêu sống trẻ em trong lửa mà thôi.
Tuy những câu cuối cùng của chương này ghi rằng, Salomon “an giấc cùng các tổ phụ mình và được chôn trong thành Đa-vít”, nhưng cả vinh quang lẫn sự hùng mạnh của vương triều người liền bị chấm dứt cách đột ngột.
Một kết cuộc buồn cho một người được Chúa hết sức yêu thương.


Thứ Năm, 2 tháng 4, 2015

XÂY ĐỀN CHO DANH CHÚA

1 Các Vua 5-8
Bốn chương Kinh Thánh hôm nay miêu tả Đền Thờ vô cùng lộng lẫy mà vua Salomon đã xây cho Danh của Chúa. Đã hơn 480 năm, dân Y-sơ-ra-ên chỉ thờ phượng Chúa trong Lều Tạm. Giờ đây, Salomon đã làm thành ước mơ của cha mình là Đa-vít, ước mơ về một nơi chốn cố định và tốt đẹp để dân Y-sơ-ra-ên có thể thờ phượng Đức Chúa Trời của họ.
Đền Thờ được xây dựng bằng đá quý, gỗ bá hương Li-băng và bọc vàng toàn bộ phần bên trong từ sàn, tường cho đến trần. Tính theo thời giá ngày nay, thì không thể là hàng triệu đô-la Mỹ mà phải là hàng tỉ.
Tuy nhiên, bốn chương Kinh Thánh hôm nay không hề hấp dẫn, lôi cuốn người đọc gì cả. Trái lại, nếu không phải là dân xây dựng chuyên nghiệp thì người đọc khó mà hiểu tường tận những chi tiết được mô tả trong những chương này.
Thế nhưng, ẩn đằng sau những gỗ, đá, vàng ròng vô tri kia là những bài học luôn ‘nóng hổi tính thời sự’ cho chúng ta, là con dân Chúa thời nay, nếu ta xem Đền Thờ mà Salomon xây cho Danh của Chúa ngày xưa chỉ là cái bóng, còn hình thật thời nay là chính thân thể ta đây và cũng là hội thánh của Đức Chúa Trời.
Trước hết, nói về kích thước của Đền Thờ. Với kích thước 30m (dài) x 10m (rộng) x 15m (cao), một trệt hai lầu thì không thể nói là rộng lớn. Đúng không? (Một số bản dịch cũ dùng đơn vị ‘thước’, tức thước ta dài khoảng 0,5 mét). Thế nhưng, Đền Thờ Giê-ru-sa-lem được nổi tiếng KHÔNG BỞI KÍCH CỠ của nó hay những nguyên vật liệu quý giá xây nên nó mà là bởi vinh quang của Chúa, tức là sự hiện diện thánh khiết của Chúa đầy dẫy trong nó.
Một hội thánh thật sự được nổi tiếng không phải vì kích cỡ của hội chúng hay kích cỡ của nhà thờ; một Cơ-đốc nhân, một người hầu việc Chúa thật sự được nổi tiếng không bởi tài trí, khả năng hay những bằng cấp mà người ấy có được. Điều duy nhất khiến cho một người, một hội thật sự trở nên nổi tiếng chính là sự hiện diện đầy vinh hiển của Chúa. Đấy mới chính là điều mà trước hết mỗi một chúng ta, mỗi một hội thánh cần phải tìm kiếm. Nhớ nha.
Dù cho Đền Thờ Giê-ru-sa-lem không có kích cỡ rộng lớn như những đền thờ của các quốc gia lân bang thời bấy giờ hay những đại giáo đường hoặc siêu hội thánh (megachurch) thời nay, nhưng điều hết sức quan trọng là nó đã được “hoàn thành đúng theo mọi chi tiết về kiểu mẫu và kích thước” mà Chúa đã bày tỏ cho vua Đa-vít.
Tiếp theo, nói về những cây gỗ bá hương và gỗ tùng Li-băng được dùng để xây dựng Đền Thờ cho Danh Chúa. Gỗ này do vua Hi-ram của Ty-rơ, một quốc gia ngoại bang cung cấp. Điều gì sẽ xảy ra nếu Salomon không có mối quan hệ tốt với vị vua nước ngoài này? – Chắc chắn là không có gỗ xây Đền. Cũng một thể ấy, nếu ta không có mối quan hệ tốt với người ngoại thì sẽ lấy đâu ra ‘gỗ quý’, tức là nguồn thân hữu để xây nên hội thánh, tức là nhà của Đức Chúa Trời.
Điểm thứ ba, về các nguyên vật liệu xây dựng Đền Thờ. Tất cả đều là những nguyên liệu quý nhất thời bấy giờ. Vàng thì khỏi nói rồi, gỗ quý thì đã đề cập ở trên. Giờ tới lượt đá quý.
“Vua ra lệnh họ phải lấy những tảng đá lớn và quý mà đẽo để dùng làm nền của đền thờ. Những người thợ của Sa-lô-môn và của Hi-ram cùng với người Ghi-bê-lít đục đá. Họ chuẩn bị sẵn sàng gỗ và đá để xây dựng đền thờ” (5: 17-18)
“Vua dùng ván gỗ bá hương đóng vách phía trong đền thờ từ nền cho đến trần, và lót nền bằng ván gỗ tùng. … Phía trong đền thờ được lát bằng gỗ bá hương … nên không thấy đá.” (6: 15, 18)
Đá quý mà đem làm móng, làm nền, làm sàn đã là … ‘sốc hàng’ lắm rồi nha. Giờ lại còn đem gỗ ‘bịt’ kín mít luôn thì còn gì là quý nữa hả trời.
Thế nhưng, đó chính là phương cách mà chúng ta nên áp dụng khi làm công việc Chúa. Đừng làm công việc Chúa chỉ vì bề nổi nhưng hãy chú trọng đến những gì sâu nhiệm và kín giấu.
Đó cũng chính là cách mà Chúa làm công việc của Ngài trong chúng ta. Chúa làm những việc sâu kín trong khi những người khác chỉ quan tâm đến hình thức bề ngoài.
Ngoài ra, đấy cũng chính là cách mà Chúa xây dựng hội thánh của Ngài. Chúa luôn muốn thiết lập một nền nóng vững chắc, sâu nhiệm thay vì một cái móng tuy có rộng nhưng lại nông cạn.
Điều thứ tư, đó là việc lát nền, xây tường mà không hề có bất kỳ tiếng động nào của búa, của đục, của … tất cả những dụng cụ bằng sắt (6: 7). Điều này dạy gì cho chúng ta?
Trước hết, đó là cách mà Chúa muốn công việc của Ngài được thực hiện. Đền Thờ Chúa được xây dựng bởi sức lao động của con người, chớ không phải bởi một đội thiên sứ chuyên nghiệp. Tuy nhiên, Salomon không muốn công khó của con người lên tiếng trong Đền Thờ Chúa. Điều mà vua muốn truyền đạt thông qua quy định ‘giảm thanh’ này là Đền Thờ là của Chúa, chớ không phải của con người.
Tiếp theo, đó là cách mà Chúa làm việc giữa dân sự Ngài. Khá nhớ rằng, những công việc vĩ đại nhất trong vương quốc Đức Chúa Trời thường xảy ra cách thầm lặng! Vâng, việc xây dựng Đền Thờ diễn ra khá yên lặng vì cớ đã có rất nhiều công việc vất vã và ồn ào xảy ra tại hầm đá rồi.
Xen giữa việc xây dựng và cung hiến (khánh thành) Đền Thờ cho Danh Chúa là việc vua Salomon xây cung điện cho mình. Có điều Đền Thờ Chúa, dù hết sức lộng lẫy, thì vua chỉ xây mất 7 năm nhưng nhà riêng của mình thì Salomon xây đến 13 năm. Chỉ hai con số nhưng đã nói lên rất, rất nhiều điều trong việc xây dựng nhà ta và nhà … Cha!
Và điều cuối cùng, chúng ta cần phải ghi nhớ là đám mây vinh hiển của Chúa chỉ xuất hiện khi Hòm Giao Ước được rước vào đúng vị trí: nơi chí thánh. Mà điều này chỉ xảy ra khi Đền Thờ đã được hoàn thành và được cung hiến cho Chúa mà thôi.
Anh chị em không biết rằng anh chị em là đền thờ của Đức Chúa Trời, và Thánh Linh của Đức Chúa Trời ngự trong anh chị em sao?”  (1 Corinhto 3: 16)
“Theo ân điển của Đức Chúa Trời đã ban cho tôi, tôi đã đặt nền như một thợ lành nghề, còn người khác thì xây cất lên trên. Nhưng mỗi người phải thận trọng về cách mình xây trên nền … đã được đặt là Đức Chúa Jêsus Christ.” (1 Corinhto 3: 10-11)


Thứ Tư, 1 tháng 4, 2015

NHẬN NGÔI TỪ CHÚA

1 Các Vua 1-4
Sách Các Vua thứ 1 là một câu chuyện sống động về việc “Mất Nước Vì Đâu?” (Nhớ rằng, “nước” ở đây là vương quốc, là quốc gia chớ không phải nước sinh hoạt đang chuẩn bị vào mùa cắt cúp theo điệu xì-lau rốc đâu nha). Chúng ta có thể nhìn thấy chính mình trong những câu chuyện và những cuộc đời trong cuốn thánh sử này. Sách này cũng hàm chứa bí quyết để quản trị cách thành công, như một vị vua, trong đời sống cá nhân. Bí quyết đó là học biết đầu phục thẩm quyền của Chúa.
Bốn chương Kinh Thánh hôm nay giới thiệu cho chúng ta người kế vị chính thức của vua Đa-vít. Salomon – người được Đức Chúa Trời chọn làm lãnh đạo dân Ngài trong giai đoạn mới, bất chấp hôn nhân của cha mẹ chàng (Đa-vít – Bát-sê-ba) không mấy đẹp lòng Chúa.
Trong cái nhìn của con người thì hoàng tử Adonigia hội đủ mọi điều kiện để lên ngôi kế vị vua cha. Là con trai lớn nhất của Đa-vít lúc bấy giờ (hai người anh là Amnon và Apsalom đã chết), đẹp (giống cha mà), được quân đội và lãnh đạo tinh thần ủng hộ, nên Adonigia không ngần ngại mà tuyên bố: “Ta sẽ làm vua” (1: 5).
Tuy nhiên, nếu so với ông anh trai Apsalom thì Anidogia đúng là … ‘anh ni đồ giả’. Không điểm nào có thể so với ông anh, ngoài cái việc chơi xe … ngựa phân khối lớn làm ồn ào quanh đường phố thủ đô, khè thiên hạ. Ông anh cao thủ là thế mà còn ‘đai’ thẳng cẳng, vậy mà ông em chẳng thèm thuộc bài mới đau. Đau hơn nữa là tướng Giô-áp, người từng diệt kẻ nghịch tử Apsalom xưa, giờ lại đi ủng hộ nghịch tử Anidogia.
Thế mới hay, dù hội đủ mọi tiêu chuẩn để làm vua, dù được mọi người ủng hộ để làm vua nhưng nếu Chúa không ủng hộ thì … có cũng như không.
Trong việc làm sai trật của Anidogia lúc bấy giờ cũng như Apsalom trước đó có phần đóng góp không nhỏ của vua Đa-vít. Ông không hề quở trách hay can gián con mình trong những việc làm sai trật (1: 6).
Đọc sách Các Vua ta sẽ được thấy cận cảnh những sinh hoạt của hoàng gia, những âm mưu, những toan tính kín giấu trong hoàng cung không khác chi những tình tiết trong các bộ phim kiếm hiệp, cổ trang Trung Quốc, Hàn Quốc cả. Rất dễ để chúng ta buông một câu cộc lốc: “vua mà, đâu chả thế”.
Thế nhưng, đừng bao giờ quên rằng đây là những vị vua của dân sự Chúa, tức là những người lãnh đạo của dân sự Đức Chúa Trời. Họ được đòi hỏi phải xử sự KHÁC ĐỜI, chớ không thể GIỐNG ĐỜI. Tiếc thay, khi đã được đứng vào đỉnh cao quyền lực thì xu hướng giống đời lại thắng thế trong phần lớn các vị vua của dân Y-sơ-ra-ên xưa, và không loại trừ trong hàng ngũ lãnh đạo hội thánh ngày nay.
Salomon kế vị ngôi báu trong một bối cảnh vô cùng khẩn cấp: đảo chính đang chực chờ. Thế nhưng, mọi sự đã được giải quyết cách êm thấm. Lần lượt, chàng giải quyết từng việc ‘tồn đọng’ một mà phụ vương để lại cách rất dứt khoát. Từng ‘em’ một trong bộ tham mưu toan đảo chánh bị loại trừ. Bắt đầu là Anidogia, Abitha, rồi Giô-áp và cuối cùng là lão Si-mê-i. (Đã si mê rồi thì i hay a gì cũng chết). Rõ khổ
Từ câu 16 của chương 3 cho đến hết chương 4 (câu 34) câu chuyện tập trung mô tả sự khôn ngoan của Salomon. Khôn ngoan trong việc xử án, khôn ngoan trong việc quản lý đất nước qua việc lập ‘nội các’, phân công ‘cán bộ’ đứng cánh các địa hạt để thu thuế. Salomon thật là một nhà kỹ trị đại tài.
Tuy nhiên, cũng ngay trong những chương này Kinh Thánh cũng đã bắt đầu hé lộ những ‘gót chân Asin’, tức những điểm yếu chết người của vị vua quá đỗi khôn ngoan này.
“Sa-lô-môn kết thân với Pha-ra-ôn, vua Ai Cập, và cưới con gái của Pha-ra-ôn. ... Tuy nhiên, dân chúng vẫn còn dâng sinh tế trên các nơi cao, vì cho đến bấy giờ chưa có đền thờ nào được xây cất cho danh Đức Giê-hô-va. Sa-lô-môn kính yêu Đức Giê-hô-va nên bước đi theo các luật lệ của Đa-vít, cha mình. Tuy nhiên, vua vẫn còn dâng sinh tế và đốt hương trên các nơi cao” (3: 1-3)
Cưới vợ ngoại và thờ phượng Chúa sai địa điểm quy định, tức không phải tại Lều Tạm ở Giê-ru-sa-lem. Đúng là có khôn mà hổng có 'ngoan'.
Lý do tuyển thêm hoa hậu Ai-cập vào ‘bộ sưu tập’ vợ của Salomon là gì? – Vì yêu hay vì liên minh quân sự chính trị, tức là bảo đảm an ninh cho quốc gia. Dù gì thì cũng đã phạm luật rồi (Phục Truyền 17: 14-17) và như thế lòng người bắt đầu đi tìm sự bảo đảm nơi con người thay vì nơi Chúa.
Còn tại sao cứ phải lên Gabaon để thờ phượng Chúa? – Vì …, tại …, bởi … ‘người ta sao, mình vậy’. Thế thôi. Nhưng mà, chẳng phải tại Gabaon Chúa đã hiện ra với Salomon đó sao? Vâng, Chúa đã tỏ mình Ngài cho vua trong … chiêm bao. Nhớ nha. Trong chiêm bao, chớ không phải tại nơi thờ phượng.
Hãy chú ý cụm từ “tuy nhiên” trong 3 câu Kinh Thánh của chương 3 được trích dẫn ở trên. Những việc làm đi đằng sau “tuy nhiên” ấy không có hàm ý khen, hay đẹp lòng Chúa đâu nha.
Người khôn nhưng không phải chuyện gì cũng khôn. Ít nhất là trong trường hợp của Salomon. Ông rất giống bố mình trong ‘đường’ tình duyên, nhưng lại không hưởng được cái gen thờ phượng Chúa hết lòng như bố. Do đó, có người đã gọi Salomon là vị vua chỉ có nữa phần … lòng cho Chúa, trong khi vua cha Đa-vít thì có … trọn lòng và vua Sau-lơ thì nỏ có lòng.
Mỗi một chúng ta là một vị vua trong đời sống cá nhân của chính mình, và đối với một số người thì còn cả trong gia đình của họ nữa. Salomon đã cầu xin Chúa sự khôn ngoan để “điều hành việc nước” nhưng lại không tìm cầu sự khôn ngoan của Ngài để ‘điều hành việc nhà’ và ‘quản trị đời sống cá nhân’.
Phải chăng ngày nay chúng ta cũng đang lập lại đúng sai phạm này: chỉ cầu ‘khôn’ để lo chuyện ‘người’, chuyện đại sự quốc gia, còn chuyện riêng của mình, chuyện trong gia đình riêng của mình thì ‘lú’ thấy thương luôn?


Thứ Ba, 31 tháng 3, 2015

PHÚT CUỐI

2 Samuen 21-24 
Chỉ còn gần ‘anh’ … chừng ni chương nữa thôi, chừng ni nữa thôi là xong ‘anh’ rồi. ‘Anh’ ở đây là ‘anh’ Samuen đệ nhị hay Samuen thứ hai, chớ hổng phải là anh Đa-vít hay anh yêu gì của nhạc sĩ Lam Phương đâu nha. Đừng có mà tưởng bở. He he
Bốn chương Kinh Thánh hôm nay là phần kết hay phụ lục của sách này. Nó cũng là những sự kiện khó quên vào cuối kỳ trị vì của vua Đa-vít.
Câu chuyện về người Ga-ba-ôn trong chương 21 dạy chúng ta một số nguyên tắc quan trọng: (a) Chúa trông đợi cá nhân mỗi chúng ta giữ lời hứa của mình; (b) Chúa trông đợi cả một tập thể (dân tộc, hội chúng, tổ chức) giữ lời hứa của mình; (c) thời gian không làm giảm đi trách nhiệm phải giữ lời đã hứa, và (d) sự trừng phạt của Chúa về tội thất hứa có thể xảy ra nhiều năm về sau.
Chúng ta phải chịu trách nhiệm với quá khứ. Nếu trong quá khứ chúng ta phạm tội ác mà hành vi phạm pháp đó có thể vẫn còn thời hạn truy cứu thì chúng ta phải chịu trách nhiệm trước mặt Chúa trong việc sửa sai. Nhiều tử tù đã tin nhận Chúa nhưng vẫn bị tử hình, chẳng hạn. Lương tâm của nhiều Cơ-đốc nhân đã bị Thánh Linh cáo trách về những vật dụng hay tiền bạc mà họ đã lấy trộm ngày trước. Việc bồi thường phải được thực hiện, nợ phải trả. Ấy là vì Đức Chúa Trời muốn sự chân thật nơi bề trong, chớ không chỉ là những hình thức thay đổi bề ngoài.
Trong câu chuyện này, Đa-vít đã ngược trở lại và sửa sai một số điều đã xảy ra dưới thời Sau-lơ. Là người thừa kế ngai vàng của Sau-lơ, nên Đa-vít phải chịu trách nhiệm thực hiện điều đó.
Ngày nay, tiếc thay, những cá nhân hay những tổ chức kế thừa thường không biết hoặc không quan tâm đến những giao ước, hay cam kết mà người hay ban lãnh đạo trước đó đã lập. Kết quả là ‘tai họa’ triền miên mà … ‘nỏ ai biết từ mô’.
Trong câu chuyện này, một lần nữa chúng ta cũng thấy được sự ‘xuống sức’ của Đa-vít trong đời sống tâm linh. Cả đất nước bị đói như thế mà mãi đến cuối năm thứ ba, ông mới “tìm kiếm Chúa” để hỏi. Đa-vít giờ khác xưa quá đúng không? Già quá cầu nguyện không nổi hay bận quá không có thì giờ cầu nguyện hoặc ‘chuyện đó có gì nghiêm trọng đâu mà phải phiền đến Chúa’. Nỏ biết. Chỉ có một điều ta biết. Đa-vít giờ không còn thường xuyên tìm kiếm Chúa như trước. Thế thôi
Không chỉ ‘đuối’ cầu nguyện, Đa-vít cũng ‘đuối’ luôn chuyện ‘vung gươm, tuốt kiếm’ (21: 15-17). Thì cũng hợp lý thôi, già rồi mà, đánh đấm sao nổi nữa. Thế mới hay, dù là người vĩ đại của Chúa đi nữa thì cũng có lúc phải về già. Mà đã già thì không còn hợp với chốn hòn tên mũi đạn. Lùi lại tuyến sau cho nó lành. Cứ thế các cụ nhé.
Trong 2 Samuen 22: 26-27 đã chép lại lời của Đa-vít trong Thi Thiên 18 rằng, “Với người trung tín, Chúa tỏ mình thành tín; Với người trọn vẹn, Chúa tỏ mình toàn hảo. Với người trong sạch, Chúa sẽ tỏ mình thánh sạch; Nhưng với kẻ gian ngoa, Chúa sẽ tỏ mình thù địch”.
Rất sòng phẳng, đúng không. Nếu ta cởi mở với Chúa và tôn trọng Ngài thì Ngài cũng sẽ cởi mở và tôn trọng chúng ta. Nếu ta cong quẹo và dối gạt Chúa thì Ngài sẽ khiến cho mọi hoàn cảnh trở nên cong quẹo và lừa gạt chúng ta. Nếu lòng ta thanh sạch thì ta sẽ nhận thấy rằng, Chúa mang đến vô vàn sự tốt đẹp, thanh sạch và trọn vẹn cho tấm lòng và linh hồn của chúng ta.
Đây chính là điều mà sứ đồ Phao-lô đã từng ao ước khi viết trong thơ Philip 3: 12 rằng, “Ấy không phải là tôi đã đoạt giải, hoặc đã trở nên toàn hảo rồi đâu, nhưng tôi đang theo đuổi để đoạt cho được, vì chính tôi đã được Đấng Christ đoạt lấy rồi.
Chương cuối cùng ‘tường thuật trực tiếp’ lần phạm tội thứ ba của vua Đa-vít: tổng kiểm tra dân số. Tai họa ấp xuống trên dân Y-sơ-ra-ên khi Đa-vít, trong sự kiêu căng của mình, bắt đầu tin cậy nơi sức riêng và tiềm lực quân sự của mình thay vì nương cậy nơi quyền năng của Đức Chúa Trời.
Việc này dạy chúng ta điều gì? Bản tánh tự nhiên của chúng ta luôn trong tư thế … sẵn sàng chiến đấu ngay thời khắc chúng ta ngừng tin cậy nơi Thánh Linh của Đức Chúa Trời. Tội lỗi không bao giờ chết vì cớ … tuổi già đâu nha các cụ. Dù có nhiều năm đồng đi với Chúa thì cũng không bảo đảm rằng, bạn sẽ không ‘pheo’ đánh oạch đâu nha. Điều duy nhất có thể gìn giữ đời sống tâm linh của chúng ta ấy là từng giờ, từng phút yên tịnh nương cậy nơi Chúa và theo sự dẫn dắt của Ngài bước đi bởi đức tin.


Thứ Hai, 30 tháng 3, 2015

VƯƠNG LẠI HOÀN VƯƠNG

2 Samuen 19-20
Thế là cuộc chính biến đã được dẹp yên, khi người chủ mưu là Apsalom bị … xiên tại rừng Epraim. Thế nhưng, biến loạn trong lòng người thì chẳng hề yên. Dù Đa-vít đã giành lại ngôi vương, bảo vệ được sự toàn vẹn của quốc gia, nhưng tinh thần hiệp một giữa các chi phái thì không còn trọn vẹn.
Hậu quả tội lỗi của Đa-vít vẫn tiếp tục nhức nhối, âm ỉ chờ cơ hội … ‘vỡ nhọt’.
Người ta bắt đầu tranh công: ai đưa vua hồi cung trước nhất. Lạ cái là những anh đứng ra bảo trợ cho thằng nghịch tử rượt vua cha chạy thục mạng giờ quay lại họp bàn rước vua về và không ngần ngại kể công! Ngay cả chi phái ‘ruột’ của Đa-vít là Giu-đa dường như cũng chẳng tha thiết gì về việc hồi cung của vua cả, nên vua phải đành nhờ người … gợi ý. Ấy vậy mà giờ chúng tranh công kịch liệt, tranh công ngay tại bờ sông, trong khi vua vẫn còn đang ở … giữa đồng!
Và cũng chỉ vì một chút danh hảo như thế mà hai bên đã cãi nhau kịch liệt, đến nỗi 10 chi phái Bắc đã dứt áo ra đi. Một lần nữa, máu lại đổ, đầu lại rơi. Lãng nhách.
Đến lúc này, nếu để ý chúng ta sẽ thấy Đa-vít không còn ‘uy’ trên cộng đồng nữa. Hai phe tha hồ cự cãi, không thấy vua can dự gì cả. Ta cũng chẳng còn thấy, Đa-vít “cầu hỏi Đức Giê-hô-va” như ông từng quen làm nữa. Và kết quả là những quyết định của vua không còn ‘sáng’, chẳng còn ‘sắc’ như trước nữa. Việc ông đột ngột bổ nhiệm Amasa, tư lịnh quân đội phe đảo chính, làm tổng chỉ huy toàn quân thay cho Giô-áp là một trong những bằng chứng như thế.
Vua dùng chức vụ để … ‘dụ’ lòng người theo kiểu của đời hay nói theo kiểu của Kinh Thánh là “gieo trong xác thịt”. Và như thế thì kết quả tương ứng sẽ là “sự chết”. Không chỉ Amasa chết mà Giô-áp rồi cũng chết.
Một người từng có lòng của Đức Chúa Trời, được Đức Chúa Trời chọn lựa nhưng giờ lại trở nên lú như thế đấy. Thế mới hay, không phải cứ có tuổi là khôn đâu nha. Chân lý là ri nè: “Sự kính sợ CHÚA, ấy là khởi đầu sự khôn ngoan. Sự nhận biết Đấng Thánh, đó là sự thông sáng” (Châm Ngôn 9: 10)
Trong hai chương Kinh Thánh hôm nay, có một nhân vật cũng khá ấn tượng: tướng Giô-áp. Ông là một vị tướng tài thật sự, sát cánh cùng Đa-vít từ những ngày đầu, từng lập nhiều chiến công hiễn hách. Ông chưa hề có ý định tranh công hay chiếm ngôi vua. Ngược lại là đằng khác. Ông rất quyết liệt bảo vệ ngôi vua. Có thể nói rằng, ông là con nhà võ đích thực.
Thế nhưng, nơi vị tướng tài này có cả … tật nữa đấy. Giô-áp hầu như vâng lời vua Đa-vít trong tất cả mọi việc, kể cả việc mượn tay kẻ thù giết tướng U-ri, chồng của Batseba. Thế nhưng, một khi mà lịnh vua liên quan đến những đối tượng có ‘vấn đề’ cá nhân với mình, như hoàng tử Apsalom chẳng hạn [vì cớ đốt ruộng lúa mì của Giô-áp (14: 30)] thì thánh chỉ đối với Giô-áp chẳng là … cái đinh gì cả. Còn với những đối thủ tiềm tàng, hoặc đang rình rập (như Apne) hoặc đã giành mất vị trí độc tôn của mình (như Amasa) thì Giô-áp liền lạnh lùng cho một nhát chết ngay.
Có thể nói, Giô-áp là mẫu người có tài, sẵn sàng hy sinh phò trợ chủ tướng, không giành địa vị với chủ tướng, nhưng trong thâm tâm không bao giờ tôn trọng, suy phục chủ tướng cách đích thực. Hạng người này, tiếc thay, không ít trong các hội thánh.
Tuy nhiên, có một điểm khác nơi Giô-áp đáng để chúng ta lưu ý. Đó là ông dám nói thẳng, chỉ thẳng ra cái sai của vua (19: 5-7). Ngoài tiên tri Nathan ra thì Giô-áp là người thứ hai dám làm như thế đối với Đa-vít. Và sự ‘nói thẳng, nói thật’ này đã cứu cho Đa-vít khỏi một … ‘bàn thua trông thấy’.
Vì sợ ‘mất lòng’ hoặc sợ … ‘bị vô sổ đen’ nên thật hiếm khi kẻ dưới dám góp ý, hay trực tiếp … ‘sửa sai’ người trên, dù là trong tình yêu thương. Và vì sĩ diện hay vì kiêu ngạo mà thật hiếm có người trên nào còn ‘khoái’ nghe kẻ dưới ‘hạch tội’, dù là người ta làm điều đó cách riêng tư.
Thế nhưng, thật phước thay cho những người lãnh đạo (quốc gia, hội thánh, tổ chức, gia đình, …) nào còn có những kẻ dưới can đảm dám chỉ ra những sai trật hoặc sai phạm của mình, cùng đưa ra những giải pháp để giải quyết. Và phước thay cho những quốc gia, hội thánh, tổ chức xã hội và gia đình nào có người lãnh đạo sẵn sàng nhận lỗi, sẵn lòng thay đổi.
Anh chị em có được tính can đảm thánh thiện như Nathan, như Giô-áp có không? Và khi những người yêu thương của anh chị em cần nghe sự thật về chính họ, anh chị em có thể nói ra trong tình yêu không? Khá nhớ rằng, “Bạn bè gây thương tích do lòng yêu thương chân thật. Còn hơn kẻ thù hôn hít cách giả tạo”(Châm Ngôn 27: 6).


Chủ Nhật, 29 tháng 3, 2015

VỠ MỘNG ĐỒ VƯƠNG

2 Samuen 15-18
“Đảo chính. Vâng, đã xảy ra đảo chính tại Giê-ru-sa-lem. Vào rạng sáng hôm nay, thái tử Ab-đu-la (Abdullah), í nhầm, thái tử Absalom với một lực lượng hùng hậu đang tiến về thủ đô, mà không gặp phải bất kỳ một ổ kháng cự nào. Phe đảo chính đang chiếm ưu thế rõ rệt. Đại đa số quần chúng nhân dân và quan chức chính phủ ra mặt ủng hộ hoàng thái tử.
Tình hình vô cùng nguy cấp, chính phủ hoàng gia của Đa-vít đã hạ lịnh triệt thoái toàn bộ lực lượng ra khỏi thủ đô. …”.
Nếu dùng ngôn ngữ ngày nay, thì 4 chương Kinh Thánh hôm nay sẽ được chuyển thể thành bản tin thời sự đại loại như thế.
Absalom đã (đảo chính) thành công nhưng không thể thành danh (vua). Hoàng tử này hội đủ mọi điều kiện để làm vua: đẹp, có ‘nhãn quan chính trị’ xuất sắc (xem cái cách ‘ảnh’ lấy lòng quần chúng nhân dân thì biết), biết lợi dụng cơ hội, biết huy động lực lượng, có một vị cố vấn tuyệt vời là Anh Hai To Phẻ (A-hi-to-phe). Nói chung, là đầy đủ mọi sự, trừ có mỗi chuyện: không được Chúa chọn. Rứa thôi mà ‘pheo’ đấy.
Kinh Thánh cho biết rằng, vì Đức Giê-hô-va đã quyết định làm hỏng kế hoạch của A-hi-tô-phe, để đem tai họa đến cho Áp-sa-lôm. (17:14) Chúa mà đã không ‘duyệt’ thì mọi mưu mô, nỗ lực cũng chỉ là công cốc mà thôi.
Thế cho nên, vấn đề không phải là bạn và tôi có khả năng để đảm trách vị trí này, vị trí nọ hay không mà là Chúa có MUỐN chúng ta ngồi vào vị trí đó hay không. Nhiều người thất bại trong công tác lãnh đạo không phải vì bất tài mà là vì ngồi “nhầm chỗ”. Nan đề là có quá ít người nhận biết được điều này, và trong số ít người có khả năng nhận biết đó lại không có mấy ai đủ bản lĩnh để nói KHÔNG khi được mời chào vào chỗ mà họ biết rõ là không dành cho họ. Chết là chỗ í.
Đa-vít tiếp tục gặt lấy trái đắng theo như sự báo trước của Chúa. Anh trai hiếp dâm em gái, anh em ruột giết nhau, giờ đến con trai hiếp mẹ kế và rượt giết cha để đoạt ngôi. Tất cả những điều này là ‘quả báo’ hay hậu quả mà Đa-vít phải nhận cho tội lỗi mà mình đã gieo.
“Bây giờ, vì ngươi đã khinh dể Ta, và cướp vợ U-ri, người Hê-tít, làm vợ ngươi, nên gươm sẽ không bao giờ ngừng hủy hoại nhà của ngươi”. Đức Giê-hô-va phán: “Nầy, từ trong chính nhà của ngươi, Ta sẽ khiến tai họa giáng trên ngươi. Ta sẽ bắt các vợ ngươi trước mắt ngươi trao cho người lân cận ngươi, nó sẽ nằm với các vợ ngươi giữa thanh thiên bạch nhật. Ngươi đã làm điều đó một cách thầm kín, nhưng Ta sẽ làm việc nầy trước mặt toàn thể Y-sơ-ra-ên giữa thanh thiên bạch nhật”. (12: 10-12)
Vâng, ngay khi Đa-vít hạ lòng ăn năn thì Chúa đã lập tức tha (hình phạt) cho ông rồi, nhưng hậu quả của hành vi tội lỗi đó thì giờ ông phải gặt. Hãy xem hậu quả tội lỗi của một người lãnh đạo là khủng khiếp dường nào. Danh Chúa bị hoen ố, uy tín của người ấy tiêu tan, gia đình đổ vỡ, và kéo theo bao nhiêu người lâm chiến và bỏ mạng.
Dù chỉ là lãnh đạo trong phạm vi gia đình, trong hội thánh (tiểu tổ, chi hội, địa hạt, hay giáo hội) hay ngoài xã hội thì hậu quả tội lỗi của người lãnh đạo luôn có sức tàn phá khủng khiếp trong một phạm vi rất rộng. Hỡi anh chị em, khá ghi khắc điều ấy mà răn mình.
Chuyện Apsalom đảo chính, toan cướp ngôi cha là hậu quả từ tội lỗi của Đa-vít. Thế nhưng, việc làm của Apsalom thì không đẹp lòng Chúa. Con mà đối với cha như thế thì không chấp nhận được. Thế cho nên, dù Đa-vít có dung tha đi nữa, thì Trời cũng … ‘bất dung gian’. Cho nên, Apsalom phải nhận án tử. (Điểm trùng hợp là Apsalom có một ‘quả’ tóc … quá đẹp, và cũng chính vì ‘quả’ đẹp này mà anh í phải … ‘chết dưới giá treo cổ’ rất tự nhiên đấy!)
Chúa có thể sử dụng một cá nhân, một tập thể hay thậm chí là một chính thể để làm ngọn roi sửa trị hay ‘công cụ thi hành án’ của Ngài đối với một người, một nhóm người hay một dân tộc. Thế nhưng, nếu ‘ngọn roi’ hay ‘công cụ thi hành án’ được Chúa dùng kia mà ‘lạm quyền’, mà ‘vượt qúa điều đã chép’, mà bất chấp ‘luân thường đạo lý’ thì kết cuộc là ‘roi’ sẽ bị bẻ gãy, công cụ sẽ lại phải gặt lấy những gì mà mình đã gieo vượt chuẩn. Câu chuyện La-ban hay vua Nê-bu-cát-nết-sa là những bằng chứng cho điều đó.
Bốn chương Kinh Thánh hôm nay cũng phơi bày muôn mặt tình người khi ‘nhà có loạn’. Ai trung, ai gian đều có cơ hội ‘tự giới thiệu’ trước bàn dân thiên hạ cả đấy. Có một chi tiết khá thú vị trong chuyện này mà chúng ta cũng cần lưu ý.
“Áp-sa-lôm sai người bí mật đi khắp các chi tộc Y-sơ-ra-ên và căn dặn họ: “Khi anh em nghe tiếng tù và thổi, hãy tung hô lên: “Áp-sa-lôm làm vua ở Hếp-rôn!” Áp-sa-lôm có mời hai trăm quan khách ở Giê-ru-sa-lem cùng đi với mình, nhưng họ đi với thiện ý, không hề biết gì về mưu phản của ông. Khi chuẩn bị dâng tế lễ, Áp-sa-lôm sai người đi thành Ghi-lô mời ông A-hi-tô-phen đến. Ông là cố vấn của vua Đa-vít. Bọn âm mưu phản loạn thêm mạnh, và số người ủng hộ Áp-sa-lôm ngày càng đông” (15: 10-12)
200 quan khách tại thủ đô được mời tham gia ‘đại hội võ lâm’. Những người này không hề biết gì về việc mưu phản. Họ hoàn toàn không có ý định chống lại Đa-vít. Họ bị ‘gài độ’. Họ bị ‘vào thế’. Thế nhưng, 200 quý-xờ-tộc này đã làm gì? – Ngậm miệng.
“Chống lại cho chúng giết à?” Vâng, có thể là tại đó chúng sẽ khử. Song sau đó thì sao? – Họ đã cùng thái tử tiến về Giê-ru-sa-lem rượt vua chạy bán sống bán chết. Nói cách khác, những người này tuy không đồng ý với Apsalom nhưng đã quyết định ‘theo số đông’.
Ban đầu thì có lẽ họ bị lừa, bị áp đặt nhưng điều đó không có nghĩa là họ không có cơ hội để chọn lựa đúng sai. Hỡi anh chị em, không phải lúc nào số đông cũng là chân lý đâu nha. Hãy khôn ngoan mà … “chậm nói”, nhất là khi phải ‘nói’, phải ‘chọn’ người lãnh đạo trên mình để theo.


Thứ Bảy, 28 tháng 3, 2015

CHỜ GIỜ G CỦA CHÚA

Dừng Chân Lần 11
NHÌN LẠI
Sau khi được xức dầu là Sau-lơ nhanh chóng … được làm vua ngay. Trong khi đó, Đa-vít thì phải mõi mòn nhiều năm chờ đợi. Trường hợp của Đa-vít cũng tương tự như Môi-se, Giô-sép, tức là phải trải qua nhiều nỗi khó khăn.
Những năm tháng ‘bầm dập’ là hết sức cần thiết để trui rèn phẩm hạnh, tâm tánh hay nhân cách của người được Chúa chọn. Và dường như đó là luật định, là khuôn mẫu mà các anh tài trong Kinh Thánh đều đã phải đi qua. Địa vị tương lai càng cao thì thời gian huấn luyện càng nhiều.
Rau cải thì chỉ cần một tuần là có thể thu hoạch, còn gỗ lim thì phải cần nhiều chục năm. Ai cũng biết như vậy, nhưng trong thực tế cuộc sống thì người ta lại cố tình lờ đi nguyên lý này. Thế cho nên mới ‘lòi’ ra phương châm sống: “đi tắt, đón đầu”, ngay cả trong lĩnh vực thuộc linh.
Có thể do đặc thù của mục vụ hay thực trạng phát triển của hội thánh, nên có rất nhiều người hầu việc Chúa được (không biết là nên gọi được hay bị) thăng tiến quá nhanh trên đường … ‘công danh’. Đến nỗi tâm tánh họ không kịp phát triển tương xứng với chức danh (ta thường quen gọi là chức vụ) mà họ đảm nhiệm. Kết quả là ngã: ‘lâm sàng’ cũng có mà ‘thẳng cẳng’ cũng có.
Thế thì, nếu biết rằng mình là người được Chúa chọn nhưng sao đến giờ vẫn còn lận đận thì hãy nhìn lại cuộc đời của hai vị vua xưa: Sau-lơ và Đa-vít. Nhìn cho kỹ hai ‘ổng’ đi, rồi ngẫm xem mình giống ai nhiều hơn trong việc vâng lời Chúa nhé. Nhớ là phải thành thật nha.
Thấy mình giống ai chưa?
NHÌN LÊN
Có những thời điểm mà Chúa không đòi hỏi một điều gì nơi con dân Ngài, ngoại trừ sự im lặng, sự chịu đựng và nước mắt. Bạn đã từng phải học chờ đợi Chúa như chàng thiếu niên chăn cừu Đa-vít năm xưa chưa?
Là người trẻ nhất trong tám anh em trai, được giao cho một công việc mà không ai muốn tranh: chăn bầy gia súc của gia đình, Đa-vít có thể xem đó là một công việc buồn tẻ và không có gì hứa hẹn một tương lai xán lạn cả. Thế nhưng, chàng thiếu niên này đã tìm tòi và học biết cách sử dụng thời gian vô cùng hiệu quả.
Trong 1 Samuen 16: 18 mô tả cách mà chàng trai trẻ này đã sử dụng trong những tháng ngày chăn chiên thầm lặng. “Tôi biết một con trai của Gie-sê, người Bết-lê-hem, đàn rất giỏi, là một dũng sĩ và là một chiến sĩ can trường. Chàng ăn nói khôn ngoan, diện mạo khôi ngô và Đức Giê-hô-va ở với chàng”.
§  “biết chơi đàn hạc (harp)”. Đa-vit là một nhạc công tài năng, người tập luyện mỗi ngày hàng bao nhiêu tiếng đồng hồ, dù khán giả của chàng chỉ là bầy cừu và những ngôi sao trời.
§  “một người can đảm”. Đa-vít đã ‘huấn luyện’ cho gấu và sư tử không ‘thịt’ cừu của mình.
§  “một chiến binh”. Đa-vít ném đá hiếm khi trật mục tiêu
§  “ăn nói khôn ngoan”. Đa-vít không hề mạt sát vua của Y-sơ-ra-ên, tức Sau-lơ
§  “mặt mày sáng sủa”. Đa-vít sống chung với những tay anh chị trong rừng nhưng không hề giống một ai trong số ấy
§  “CHÚA ở cùng chàng”. Phước hạnh của Chúa phủ trên đời sống của Đa-vít đã nói lên tất cả
NHÌN TỚI
“Ai bảo chăn … chiên là khổ, chăn … chiên sướng lắm chớ”. Nếu có … sướng thì chỉ là trong thơ, trong nhạc, chớ trong thực tế, thì cực trần thân luôn.
Chăn chiên thuộc linh (coi sóc hội thánh) hay chiên thật sự ngoài đồng cỏ thì cũng khổ ngang nhau thôi. Giờ giấc: khỏi tính đi, yêu cầu công việc: trăm thứ, tiền lương thì … cười trừ và chiên thì gần như không bao giờ biết nói … cảm ơn!
Thế nhưng, đáng chú ý là có không biết bao nhiêu người, đã và đang chấp nhận thách thức để trở thành những kẻ chăn. Đó là những thầy cô giáo, những bậc làm cha, làm mẹ và những người hầu việc Chúa trong các hội thánh. Họ hiểu được tầm quan trọng của triển vọng dài lâu, sự cần thiết phải chịu đựng và quan tâm cho một mùa gặt chắc chắn sẽ xảy ra trong thế hệ kế tiếp.
Đa-vít đã nhìn thấy mỗi một ngày là cơ hội để đồng đi với Chúa. Chàng đã viết nhạc, luyện đàn, và luyện … ném đá bảo vệ bầy chiên khỏi mọi kẻ săn mồi. Qua đó, chàng cũng đã phát triển thể chất, tinh thần và tâm linh của mình.
Đã có hai cơ hội cắt ngắn thời gian chờ đợi nhưng Đa-vít đã chọn CHỜ GIỜ G CỦA CHÚA chớ dứt khoát không ra tay giết hại vua Sau-lơ.
Hãy viết câu “HÃY CHỜ GIỜ G CỦA CHÚA!” vào một tấm card nhỏ, rồi đặt ở nơi nào mà bạn thường thấy nhất mỗi ngày (kiếng xe, máy vi tính, tủ lạnh, …). Hãy để nó giúp bạn tiếp tục trông cậy Chúa. Và khá nhớ rằng, Chúa không bao giờ chậm trễ đâu.